چربی‌ها از لحاظ ساختاری به دو دسته چربی اشباع و چربی غیراشباع تقسیم بندی می‌شوند. چربی‌های اشباع، مولکول‌های چربی هستند که هیچ پیوند دوگانه‌ای در خود ندارند و در دمای اتاق جامد هستند. بالعکس، چربی‌های غیراشباع مولکول‌هایی دارند که حداقل دارای یک پیوند دوگانه است.

آنچه در این مقاله از مجله ژن سبز خواهید خواند :

منابع غذایی چربی اشباع

چربی اشباع به طور طبیعی در بسیاری از غذاها ،خصوصا منابع حیوانی، وجود دارند. مثال‌هایی از چربی‌های اشباع عبارتند از:

  • گوشت گاو
  • گوشت گوسفندی
  • گوشت مرغ با پوست
  • کره
  • خامه
  • پنیر و دیگر محصولات لبنی که از شیر پرچرب(بیش از 2% چربی) ساخته شده‌اند

علاوه بر این، بسیاری از غذاهای سرخ شده سطوح بالایی از چربی‌های اشباع را دارند. بعضی از روغن‌های گیاهی مثل روغن پالم و روغن نارگیل نیز غنی از این نوع چربی هستند اما برخلاف منابع حیوانی آن، کلسترول ندارند.

آیا چربی‌های اشباع، چربی بد هستند؟

در قرن بیستم، به یکباره اپیدمی وسیعی در امریکا از بیماری قلبی-عروقی به وجود آمد و مرگ و میر زیادی بر جای گذاشت. در آن زمان این بیماری هنوز به خوبی مطالعه نشده بود و هنوز یک وضعیت نادر به حساب می‌آمد.

در این تصویر غذاهای فست فودی میبینید که حاوی مقدار زیادی چربی اشباع هستند - مجله ژن سبز
غذاهای فست‌فودی حاوی مقدار زیادی چربی اشباع هستند.

محققان در علوم تغذیه شروع به مطالعه و تحقیق در مورد آن کردند و متوجه شدند که مصرف چربی‌های اشباع می‌تواند منجر به افزایش سطح کلسترول شود.

این یافته‌ها، اهمیت زیادی داشت چرا که آن‌ها از طرفی می‌دانستند کلسترول بالا، با افزایش خطر بیماری‌های قلبی-عروقی همراه است. این ارتباط به قدری توجه‌ها را به سمت خود جلب کرد که بدون تایید توسط آزمایشات انسانی، به عنوان “فرضیه قلب-رژیم غذایی” در سال 1977 پذیرفته شد.

 

چربی‌های اشباع واقعا باعث بیماری قلبی-عروقی می‌شوند؟

با توجه به تاریخچه‌ای که گفتیم، مردم سال‌هاست که تصور می‌کنند چربی‌های اشباع برای آن‌ها مضر است، در حالی که این تصور تنها بر اساس مطالعات مشاهده‌ای است که نشان می‌دهد افرادی که چربی اشباع بیشتری مصرف می‌کنند، میزان مرگ و میز بیشتری از بیماری قلبی-عروقی دارند.

“فرضیه قلب-رژیم غذایی” بیان می‌کند که چربی‌های اشباع، LDL (کلسترول بد) را در خون بالا می‌برد که می‌تواند زمینه ساز بیماری قلبی عروقی باشد. هر چند که این توضیح هیچ وقت اثبات نشده است و تنها یک فرضیه می‌باشد، بسیاری از راهنماهای تغذیه‌ای بر مبنای آن استوار شده‌اند.

در ادامه چند مطالعه را با هم بررسی خواهیم کرد تا اشکالات وارد شده بر این فرضیه را ببینیم.

نتایج بررسی 3 مطالعه درمورد عوارض چربی اشباع

  1. کاهش چربی های اشباع در رژیم غذایی 59 هزار شرکت کننده[منبع]

در سال 2015 مطالعه‌ای مروری بر روی 59 هزار نفر انجام شد. در این مطالعه چربی‌های اشباع رژیمی در غذای افراد کاهش یافته بود تا ارتباط آن با میزان سکته قلبی یا مرگ بررسی شود.

اما نتیجه نشان داد که هیچ تفاوتی در میزان مرگ و میز کسانی که چربی‌ها اشباع رژیمی را کاهش داده بودند و کسانی که همچنان استفاده می‌کردند، وجود نداشت.

  • ارتباط بین چربی های اشباع سکته، دیابت تیپ 2 و مرگ ناشی از بیماری قلبی عروقی[منبع]

این مطالعه نیز در سال 2015 و بر روی 90 تا 300 هزار نفر انجام شد و چربی های اشباع رژیمی به طور دقیق آنالیز شد اما هیچ ارتباطی بین این چربی و بیماری های مورد مطالعه نبود.

درواقع، افراد با مقادیر متفاوت مصرف چربی های اشباع، بروز بیماری های یکسانی را نشان می دادند.

  • مطالعه ای برای ارزیابی ارتباط چربی های اشباع و بیماری قلبی عروقی[منبع]

در این مطالعه حدود 340 هزار نفر که در رژیم خود چربی های اشباع مصرف می کردند، به مدت 5 تا 20 سال دنبال شدند؛ اما در انتهای مطالعه تنها 3% افراد دچار خطرات ناشی از بیماری قلبی عروقی شدند. با این حساب، این مطالعه نیز یافته‌های فرضیات قبلی را زیر سوال می‌برد.

و صحبت آخر درمورد چربی اشباع

طبق مطالعات قوی که بررسی شد؛ چربی‌های اشباع، “چربی های بد” نیستند. آن ها صرفا گروهی از چربی‌ها هستند که احتمالا خنثی عمل می کنند.

باید توجه داشته باشید که اگر مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای یا سطوح بالای کلسترول هستید، باید مراقب میزان مصرف چربی‌های اشباع در رژیم غذایی خود باشید.

توصیه ما به شما این است که به جای محدودکردن مصرف این چربی ها، مصرف چربی های غیراشباع مثل ماهی، دانه ها و مغزها، روغن زیتون و روغن کانولا را افزایش دهید. سبک زندگی و تغذیه سالم مسئله ای فراتر از این موارد است که باید به تمام ابعاد آن توجه داشت.

منابع:
https://www.healthline.com/nutrition/saturated-fat-good-or-bad
https://www.heart.org/en/healthy-living/healthy-eating/eat-smart/fats/saturated-fats
https://www.healthline.com/nutrition/5-studies-on-saturated-fat