ژنتیک علم وراثت است که نقش مهمی در تعیین صفات و ویژگی‌های فرد دارد، صفات والدین از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شود. ارتباط جالبی بین ژنتیک و ورزش وجود دارد که می‌تواند بهترین و موثرترین ورزشی که می‌توانید با آن به اهداف خود برسید را مشخص کند.

به بیان ساده، علم ژنتیک به این موضوع اشاره دارد که صفات فرزندان ترکیبی از صفات نسل‌های گذشته والدین و اجداد هستند. طبق مطالعات، ژن‌ها اثر مهمی بر عملکرد ورزشی و قوای جسمی هر کس دارند و افراد بر اساس ژنتیک منحصربه‌فرد خود دارای استعدادهای خاص ورزشی هستند که با پیشروی در آن ورزش، بهتر نتیجه گرفته و زودتر به اهداف خود می‌رسند.

ژنتیک چیست

ژنتیک و ورزش می‌تواند تعیین کننده این باشد که کدام ورزش بیشتر برای لاغری، افزایش عضله و حتی قهرمانی برای شما مناسب تر است - مجله ژن سبز

ژنتیک شاخه ای از علم زیست شناسی است که بر پایه تقسیم صفات و ویژگی‌های ارثی از نسلی به نسل دیگر صحبت می‌کند. مانند این که می‌گوییم پسر آقای x در این خصوصیات و اخلاقیات شبیه پدرش است.

DNA مخفف کلمه‌ی دئوکسی ریبو نوکلئیک اسید است که عامل اصلی رشد و نمو همه جانداران زنده است.

ژنتیک امروزه کاربردهای بسیاری در زمینه درمان، علم پزشکی و سرطان، ورزش، مسائل مربوط به تولید مثل، انتقال صفات مشترک از فردی به فرد دیگر و در این اواخر هم روی تولید مثل حیوانات و… دارد.

علم ژنتیک علم گسترده‌ای است و هر روز به بزرگی این علم بیشتر از گذشته پی می‌بریم و در حال حاضر در عرصه‌ی علم ژنتیک و ورزش آزمایشات و طرح های زیادی کار می‌شود.

بین ژنتیک و ورزش چه ارتباط‌هایی وجود دارد؟

امروزه علم ژنتیک از طریق نوع ژن‌هایی که در هر فرد وجود دارد می‌تواند بگوید که یک فرد در چه ورزشی و در چه نوع پست تخصصی می‌تواند موفقیت‌آمیزتر عمل کند و نتایج خوبی در بازه زمانی کم از خود به‌جا بگذارد.

این علم در حال حاضر در گروه‌بندی‌های مهم‌تر و بزرگ‌تر مانند ورزشکاران المپیکی و رقابت‌های جام جهانی، روی ورزشکاران کار می‌کند و این علم توانسته قهرمانان بزرگی را به‌جامعه جهانی ورزش معرفی کند.

در ادامه دقیق‌تر درمورد ارتباط ژنتیک و ورزش صحبت خواهیم کرد.

ژنتیک یا اراده و پشتکار

بسیاری از افراد در دوراهی استعداد و پشتکار گیرکرده‌اند. عده‌ای بر این باورند درزمینهٔ موضوعی دارای استعداد بالایی هستند و دیگر نیاز به تلاش و پشتکار نیست؛ اما خود بنده بر این باور و اعتقاد هستم که هرچقدر استعداد بالایی در هر زمینه‌ای (ورزشی، تحصیلی، اقتصادی و…) داشته باشم ولی تلاش و پشتکار برای انجام آن نداشته باشم به هیچ جایگاه خوبی نخواهم رسید.

شنیده‌ها، گفته‌ها و نوشته‌ها حاکی از آن است افرادی که استعداد دارند و مورد تحسین و تشویق دیگران ازلحاظ مستعد بودن قرار می‌گیرند چندان میل و رغبتی به تلاش و اراده خود نشان نمی‌دهند و موفقیت چندانی نصیب حال آن‌ها نخواهد شد.

گاهی برای موضوعی در حال تلاش و کوشش هستیم و به آن فعالیت علاقه داریم اما نمی‌دانیم که آیا در آن فعالیت استعداد بالایی داریم یا خیر. به مرور متوجه می‌شویم که در حال رسیدن به موفقیت هستیم و تلاشمان نتیجه داده است. از این مسائل می‌توان نتیجه گرفت که تلاش، اراده و پشتکار به‌مراتب عامل مهم‌تری نسبت به استعداد در رسیدن به هدف است.

برای موفقیت سریع‌تر و بهتر باید هم استعداد خود و هم اراده و پشتکار زیادی از خود داشته باشیم تا به موفقیت روزافزون برسیم.

ارتباط ژن و ورزش

امروزه از طریق ژن‌های مختلف موجود در بدن انسان به این موضوع پی می‌برند که یک فرد در چه رشته ورزشی و چه پست تخصصی می‌تواند عملکرد بهتری از خود نشان دهد.

اگر مشخص شود که فردی در ورزشی می‌تواند نتایج خوب و عملکرد مناسبی از خود نشان دهد و به جایگاه خوبی برسد اما در مقابل علاقه و پشتکاری از خود نشان ندهد، به حداقل جایگاهی که انتظار می رفت برسد نخواهد رسید.

ژن‌های مختلفی در بدن بیانگر نوع فعالیت ورزشی مانند استقامتی، هوازی، قدرتی و سرعتی می‌باشند که با صرف وقت و هزینه و از همه مهم‌تر پشتکار و اراده می‌توان به نتایج عالی رسید.

اینکه دو برادر هم سن به یک ورزشی مثل شنا روی می‌آورند و هرکدام در ماده‌های مختلف مثلاً یکی 100 متر و دیگری در 1500 متر موفق می‌شود بیانگر همین موضوع هست.

ورزش و ژنتیک و اثربخشی که بر یکدیگر دارند - مجله ژن سبز

ژنتیک و چاقی

علم ژنتیک به ما می‌گوید اگر کسی مثلاً ژن x را داشته باشد می‌تواند در معرض چاقی قرار بگیرد؛ یعنی اینکه حتی اگر شما در حال کاهش وزن شدید هم باشید، ازلحاظ ژنی در معرض چاقی و مستعد چاقی خواهید بود. برای این موضوع باید برای افرادی که این ژن را دارند طبق برنامه غذایی خاص و برنامه ورزشی خوب و هدف‌دار از چاقی جلوگیری کنند.

فرد چاقی که ژن چاقی داشته باشد ولی برای کاهش وزن خود و به‌ تناسب اندام رسیدن خود تلاش کند نسبت به کسی که ژن چاقی ندارد ولی مراقب عادات غلط غذایی خود نیست، جایگاه بهتری دارد. اما در هر صورت می‌توان با توجه به اطلاعات ژنتیکی هر شخصی، بهترین برنامه برای رسیدن به تناسب اندام را به وی پیشنهاد کرد.

ژنتیک و استعداد قهرمانی

همانطور که قبلا اشاراتی شد استعداد ژنتیکی هر شخص به همراه تلاش و پشتکار نتیجه بسیار عالی و خوبی خواهد داد و این موضوع در بحث ژنتیک و ورزش و استعداد قهرمانی نیز صدق می‌کند.

هر فردی در بدن خود چندین ژن دارد و از این ژن‌ها می‌توان به این نتیحه رسید که هرکسی در چه فعالیتی و تخصصی می‌تواند به جایگاه خوبی در سطح ملی و المپیکی برسد.

اینکه دو فردی باهم فعالیت ورزشی را شروع می‌کنند و در مرحله استعدادیابی به این نتیجه می‌رسند که یکی از آن دو نفر برای ورزش خاصی مناسب است و دیگری در ورزش دیگری عملکرد بهتری دارد، دقیقا به ارتباط بین ژنتیک و ورزش برمی‌گردد.

هر کدام از این دو فرد می‌توانند براساس برنامه و استعداد پیشنهادی پیش بروند و هم می‌توانند هر کدام بر حسب انتخاب شخصی پیش بروند اما اگر از ماهیت استعدادی خود فاصله بگیرند و جدا شوند برای موفق شدن در فعالیت مد نظر خود باید چندین برابر بیشتر از قبل با موانع سر راه خود بحنگند تا به موفقیت برسند. در حالی که اگر این انرژی را برای فعالیتی که در آن استعداد دارند بگذارند در حداقل زمان بیشترین نتیجه را خواهند دید.

در مجموع می‌توان گفت بهتر است با آنالیز اطلاعات ژنتیکی، استعداد ورزشی خود را پیدا کنیم و در همان جهت حرکت کنیم تا از تمرینات و زحمات خود بازدهی بیشتری کسب کنیم.