از وقتی شیر سویا اولین بار به بازار معرفی شد مدت زیادی می‌گذرد. با این حال همچنان در مورد آن بحث وجود دارد. در این مطلب می‌خواهیم هر آنچه در مورد شیرسویا، از خواص و مضرات آن وجود دارد را بررسی کنیم.
مصرف گیاه سویا تاریخچه بسیار قدیمی دارد و احتمالا مبدا آن به چین برمی‌گردد. چینی‌ها حدودا 5 هزار سال پیش شروع به کاشت سویا کردند و برای آنها این گیاه اهمیت بسیار زیادی داشت تا جایی که سویا را جز 5 گیاه مقدس می دانستند.
اما برگردیم سر موضوع اصلی؛ در ادامه این مطلب خواهید خواند:
آنچه در این مقاله می‌خوانید :
ارزش غذایی شیر سویا
بهتر است ابتدا با ارزش غذایی شیرسویا آشنا شویم و بعد بر اساس آن به سراغ خواص و مضرات آن برویم. یک لیوان از این شیر حاوی مقادیر زیر است:
- 105 کالری
- 6 گرم پروتئین
- 12 گرم کربوهیدرات
- 4 گرم قند
پیشنهاد مطالعه مجله ژن سبز برای شما: مقایسه گوشت با سویا ؛ کدام بهتر است؟
میزان کلسیم شیرسویا
همیشه یکی از بزرگترین نگرانی‌ها در مورد شیر سویا میزان کلسیم این ماده‌ی غذایی است.
بیشتر بزرگسالان حدودا 1000 میلی گرم کلسیم در روز نیاز دارند و در اکثر افراد مهمترین منبع کلسیم در رژیم غذایی شیر گاو است. شیر گاو در هر لیوان حدود 300 میلی گرم کلسیم دارد.
اما همه‌ی شیرهای غیر لبنی میزان بسیار کمی کلسیم (در حدود 10 میلی گرم) دارند. موضوع همینجا به پایان نمی‌رسد! اکثر شرکت‌های تولید کننده‌ی شیر سویا محصولاتشان را با کلسیم غنی می‌کنند.
یعنی هر لیوان از شیرسویا غنی شده حدود 150 تا 300 میلی گرم کلسیم دارد. میزان جذب کلسیم از این شیر نیز با شیر گاو تفاوت زیادی ندارد.
میزان پروتئین شیرسویا
پروتئین شیر سویا می‌تواند کلسترول HDL یا همان کلسترول خوب را افزایش و میزان کلسترول بد (LDL) را کاهش دهد. برعکس بیشتر محصولات گیاهی، پروتئین سویا حاوی تمام آمینو اسیدهای ضروری برای بدن است.
به همین دلیل این شیر می‌تواند منبع خوبی از پروتئین برای ورزشکاران، مخصوصا ورزشکاران گیاهخوار باشد. به یاد داشته باشید در مطالعات مشخص شده پروتئین سویا به اندازه پروتئین وی (WHEY) خاصیت عضله سازی ندارد.
خواص شیر سویا
این شیر خواص متعددی دارد که در زیر آنها را بررسی میکنیم :
جایگزینی برای شیر گاو
می‌توان گفت بزرگترین خاصیت شیر سویا برای افرادی است که به شیر گاو آلرژی یا عدم تحمل دارند و به دنبال یک جایگزین برای آن می‌گردند.
بدون چربی اشباع و کلسترول
شیر سویا تقریبا هیچ چربی اشباعی ندارد، میزان کلسترول آن صفر است! و مقدار بسیار زیادی پروتئین دارد. همچنین نزدیک‌ترین محصول به شیر گاو است.
پیشگیری و مقابله با سرطان پروستات
طبق مطالعات زیادی که در مورد اثر شیر سویا بر سلامتی انجام شده، این شیر حاوی میزان زیادی ایزوفلاون است که می‌تواند به شدت با سرطان پروستات مقابله کند. همچنین آنتی اکسیدان‌های دیگر این شیر نیز برای جلوگیری از دیگر سرطان‌ها مفید هستند.
کاهش ریسک پوکی استخوان
مطالعاتی در مورد ارتباط این شیر و سلامت استخوان‌ها وجود دارد که نشان می‌دهد این شیر می‌تواند ریسک پوکی استخوان را کاهش دهد.
کاهش ریسک ابتلا به سرطان سینه
به دلیل وجود ایزوفلاون‌ها در سویا، نگرانی‌های بسیار زیادی در مورد ارتباط سویا و محصولاتش با پیشرفت سرطان سینه وجود دارد. مطالعات موجود در این زمینه بسیار ضد و نقیض هستند و نمی‌توان با قاطعیت صحبت کرد.
اما با اطمینان می‌توانیم بگوییم که مصرف متعادل شیر سویا یعنی حدود 2 لیوان در روز خطری ندارد و حتی مطالعات جدید نشان داده‌اند که این مقدار می‌تواند حتی ریسک سرطان سینه در بعضی افراد را کاهش دهد.
دلیل اینکه می‌گوییم در بعضی افراد می‌تواند مفید باشد این است که سرطان سینه انواع متفاوتی دارد. سلول‌های سرطان سینه از نظر حساسیت به هورمون‌های بدن متفاوت هستند.
بعضی از این سلول‌ها رسپتورهایی (گیرنده) در سطح خود دارند که می‌توانند از هورمون‌های طبیعی بدن استفاده کنند و رشد کنند. بعضی دیگر رسپتور منفی هستند به این معنی که فاقد این گیرنده‌ها هستند.
یک مطالعه در سال 2017 نشان داد مصرف محصولات سویا می‌تواند سبب افزایش طول عمر مبتلایان به سرطان سینه شود مخصوصا در افرادی که رسپتور منفی هستند.
با این حال مصرف زیاد سویا می‌تواند با روند درمان این افراد تداخل داشته باشد و بهتر است مبتلایان سرطان سینه به طور کلی قبل از مصرف محصولات سویا با متخصص تغذیه خود مشورت کنند.
مضرات شیر سویا
در مورد خواص و ویژگی‌های شیر سویا صحبت کردیم و الان وقت بحث در مورد مضرات شیرسویا (مضرات احتمالی) آن است. به طور کلی این شیر ضرری ندارد اما در دو حالت بهتر است این نوشیدنی را مصرف نکنید:
آلرژی به سویا
سویا جز 10 ماده‌ی غذایی است که بیشترین میزان آلرژی به آن وجود دارد و افرادی که به سویا آلرژی دارند طبیعتا شیرسویا را نیز نباید مصرف کنند. این افراد اگر دنبال یک جایگزین برای شیر هستند می‌توانند از شیر بادام و جو استفاده کنند.
قند اضافه
بعضی از شرکت‌های تولید کننده شیر سویا میزان بسیار زیادی قند به این محصول اضافه می‌کنند. مصرف این محصولات سبب میشود ناخواسته میزان زیادی قند وارد بدنتان کنید که اصلا اتفاق خوبی نیست! بنابراین قبل از خرید حتما برچسب مواد غذایی را بخوانید.
نوشیدنی محبوب
این روزها شیرسویا بیش از قبل جای خود را در سبد غذایی عموم مردم باز کرده است. خواص این نوشیدنی به این امر کمک کرده است. شما نیز می‌توانید در صورت مصرف صحیح و با رعایت نکات ذکر شده در این مقاله، از خواص شیرسویا بهره‌مند شوید.
