مقاومت آنتی بیوتیکی قاتلی خود ساخته
در محدوده زمانی از تاریخ زندگی میکنیم که حتماً مقاومت آنتی بیوتیکی به گوشتان خورده است و یا حتی این موضوع را از نزدیک دیدهاید. در مورد این مطلب مهم ژن سبز تلاش کرده به سؤالاتی که ذهنتان را درگیر کرده است پاسخ دهد و اطلاعات شما را در این حوزه بالا برد.
در اینجا به سؤالاتی مانند اینکه باکتری و ویروس چیست، آنتی بیوتیکها و مقاومت آنتی بیوتیکی چه هستند، چرا مقاومت باکتریایی موضوع مهمی است و بسیاری از سؤالات دیگر پاسخ میدهیم و امیدواریم برای شما مفید واقع شوند.
آنچه در این مقاله میخوانید :
باکتری و ویروس چیست؟
باکتری یک ارگانیسم تک سلولی است که در داخل و خارج از بدن همهٔ ما وجود دارد. خیلی از آنها برای بدن شما مضر نیستند و در حقیقت حتی تعدادی از آنها فوایدی را هم برای شما دارند.
باکتریها میکروبهایی هستند که توانایی زنده ماندن در خارج از سلولهای بدن را دارند اما درست در قسمتی دیگر، ویروسها این توانایی را ندارند و خارج از سلولهای بدن محکوم به مرگاند.
آنتیبیوتیک چیست؟
آنتی بیوتیک ها به عنوان داروهای ضد میکروب نیز شناخته میشوند و داروهایی هستند که با عفونتهای باکتریایی که انسان و حیوانات را آلوده میکند، مبارزه میکنند. این داروها، هم میتوانند باعث مرگ باکتری شوند و هم میتوانند با ایجاد مشکل در رشد باکتری اثر ضد میکروبی خود را بگذارند.
دانستن این مطلب مهم است که آنتی بیوتیکها تنها در عفونتهای باکتریایی مؤثر هستند و هیچ اثری بر روی ویروسها ندارند.
کدام عفونتها علت ویروسی دارند و نیازی به درمان با آنتی بیوتیک ندارند؟
- سرماخوردگیها
- آنفولانزا
- اکثر گلو دردها
مقاومت باکتریایی چیست؟
مقاومت باکتریایی زمانی ایجاد میشود که باکتری این توانایی را پیدا میکند تا در برابر داروهایی که برای کشتنشان طراحی شده، دفاع کند و وقتی مقاوم شود، آنتی بیوتیک دیگر توانایی مبارزه با باکتری را نخواهد داشت و در این صورت مقاومت آنتی بیوتیکی می تواند مشکلاتی را برای شما و جامعه در پی داشته باشد.
چرا باید مراقب مقاومت آنتی بیوتیکی باشیم؟
مقاومت باکتریایی به عنوان یک شرایط اضطراری در میان جوامع مطرح است و مقاومت باکتریایی سبب میشود بیماری که باید به راحتی با آنتیبیوتیک درمان شود را دیگر نتوان درمان کرد.
مقاومت آنتی بیوتیکی باعث میشود که هم باکتری سخت تر کشته شود و هم هرینه درمان زیاد شود. در بعضی از مواقع هم میتواند ناتوانی در درمان و مرگ را در پی داشته باشد.
چرا باکتریها به آنتیبیوتیک مقاوم میشوند؟
مصرف بیش از اندازه و یا استفاده نا به جا از آنتیبیوتیک ها موجب رشد مقاومت آنتی بیوتیکی میشود. هر بار که فرد آنتیبیوتیک مصرف میکند باکتریهای حساس کشته میشوند اما باکتریهای مقاوم به رشدشان ادامه میدهند و حتی میتوانند جایگزین باکتریهایی شوند که کشته شدهاند.
چگونه باکتریها به آنتیبیوتیک مقاوم میشوند؟
باکتریها با راههای مختلفی به آنتی بیوتیک مقاوم میشوند. بعضی از آنها با خنثی کردن آنتی بیوتیک، بعضی با یادگیری این که چگونه آنتی بیوتیک ها را پیش از آن که آسیبی برسانند توسط پمپهایی به بیرون بیاندازند و یا بعضی دیگر با تغییر ساختار قسمت خارجی خود به گونهای که دیگر برای آنتی بیوتیک قابل شناسایی نباشد تا به آن متصل شوند، مقاومت آنتی بیوتیکی را سبب میشوند.
استفاده هوشمندانه از آنتی بیوتیک ها نکته کلیدی در مقاومت آنتی بیوتیکی است.
چگونه باید از آنتی بیوتیک استفاده کرد تا خود و جامعه را از مقاومت باکتریایی حفظ کنیم؟
در این جا به مواردی اشاره می کنیم که به پیشگیری از مقاومت باکتریایی کمک میکند:
- به متخصصین بگویید که نگران مقاومت آنتی بیوتیکی هستید.
- از متخصصین بخواهید اگر راهی برای بهبود حال شما بدون نیاز به آنتی بیوتیک هست، بگویند.
- دقیقاً همان آنتی بیوتیکی را مصرف کنید که پزشک برایتان تجویز کرده است.
- از متخصصین بخواهید، اگر واکسنی برای پیشگیری از عفونتی که نیازمند مصرف آنتی بیوتیک است، وجود دارد برای شما و یا خانواده تان توصیه کند.
- هرگز دوزی را از دست ندهید.
- هرگز برای عفونت ویروسی آنتی بیوتیک مصرف نکنید.
- هرگز آنتی بیوتیکی را برای زمان بعدی که بیمار میشوید، ذخیره نکنید.
- هرگز آنتی بیوتیکی را برای فردی تجویز نکنید.
چگونه متخصصین میتوانند به پیشگیری از مقاومت آنتی بیوتیکی کمک کنند؟
- تجویز یک آنتی بیوتیک تنها زمانی که برای بیمار مزایایی را دارد.
- تشویق بیماران برای استفاده درست از آنتی بیوتیک.
- همکاری با سایر متخصصین و بیماران برای ترویج استفاده مناسب از آنتی بیوتیک.
سؤالاتی در مورد پاک کنندهها، درمانهای آکنه و پروبیوتیک ها
احتمالاً برایتان پیش آمده که در مورد موضوعاتی مثل اینکه واقعاً محصولات پاک کننده ضد میکروبی سالم تر از پاک کنندههای معمولی هستند و یا ترکیبات ضد آکنه هم میتوانند سبب مقاومت باکتریایی شوند و…. سؤالاتی داشته باشید که در زیر به این موضوعات خواهیم پرداخت.
آیا استفاده از پاک کنندههای حاوی ترکیبات ضد میکروب سالم تر از محصولات معمولی است؟
امروزه مطالعات نشان داده که هیچ مزیت بهداشتی برای مصرف کنندگان اضافه نشده است که البته این موضوع شامل متخصصین در سیستم مراقبتهای بهداشتی نمیشود.
در نتیایجی که در سال 2013 توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) منتشر شده است این مطلب دیده میشود که شرکتهای سازنده ملزم به ارائه اطلاعات در مورد ایمنی و اثر بخشی محصولات ضد میکروبی خود هستند.
آیا مقاومت باکتریایی میتواند در اثر مصرف ترکیبات ضد آکنه صورت گیرد؟
بله. آنتی بیوتیک های مصرف شده جدا از اینکه مناسب باشند یا خیر میتوانند سبب توسعهٔ مقاومت باکتریایی شوند.
این موضوع کاملاً درست است که داروهایی که ما برای آکنه به کار میبریم چه به صورت کوتاه مدت و چه به صورت بلند مدت باید تحت نظر متخصص باشد تا هم آنتی بیوتیک مناسب تجویز شود و هم اگر مقاومتی وجود دارد مشخص شود.
آیا پروبیوتیک ها قاعدهای برای کمک به کاهش مقاومت باکتریایی دارند؟
پروبیوتیک ها به عنوان میکروارگانیسمهایی بیان میشوند که زمانیکه به اندازه کافی تجویز شوند می توانند موجب سلامتی بدن شوند.
اثر پروبیوتیک های متفاوتی مورد سنجش قرار داده شده است و تاکنون مطلبی در ارتباط با این که پروبیوتیک ها میتوانند سبب کاهش مقاومت باکتریایی شوند، منتشر نشده است.
البته طبق تحقیقاتی که توسط مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) صورت گرفته است بعضی از مطالعات فوایدی را نشان دادهاند اما این اطلاعات برای اینکه این مرکز توصیههای ویژهای در این مورد انجام دهد کافی نیست.