
چربی خون یا هایپرلیپیدمی (Hyperlipidemia) واژهای است که به افزایش چربی در خون فرد اشاره میکند. هنگامی که شما یک ماده خوراکی میل میکنید، پس از چند ساعت چربی موجود در آن وارد گردش خون شما شده تا به محل ذخیره و یا ساخت چربیهای مورد نیاز بدن (عمدتاً کبد) برسد. البته بخشی از چربی موجود در خون شما در داخل بدن تولید میشود و ارتباطی با غذای مصرفی شما ندارد.
به طور کلی چربیها یا لیپیدهای موجود در خون را به دو دسته کلسترول و تریگلیسرید تقسیم بندی میکنند که بالا رفتن سطح یکی یا هر دوی آنها (بیشتر از مقدار طبیعی) در خون، در اصطلاح عام ” چربی خون ” نامیده میشود.
آنچه در این مقاله از مجله ژن سبز می خوانید:
- انواع لیپیدهای موجود در خون
- علائم هایپرلیپیدمی یا چربی خون
- میزان طبیعی چربی در خون
- عوارض ابتلا به چربی خون یا هایپرلیپیدمی
آنچه در این مقاله میخوانید :
انواع لیپیدهای موجود در خون
1. تریگلیسرید
این نوع چربی، رایجترین چربی موجود در بدن ماست. در واقع شکل ذخیرهای چربی در بدن ما تریگلیسرید نامیده میشود و همان چربی سفید رنگ ذخیره شده در زیر پوست میباشد.
2. کلسترول
این ماده نوع دیگری از چربی است که در همه قسمتهای بدن وجود دارد.
کلسترول خود شامل دو نوع است که با کلسترول خوب (HDL) و کلسترول بد (LDL) شناخته میشوند. جالب است بدانید که این دو نوع چربی برخلاف هم عمل میکنند به این معنی که افزایش کلسترول بد خطرناک بوده و برعکس، افزایش کلسترول خوب مفید است.
علائم هایپرلیپیدمی یا چربی خون
این اختلال به طور معمول هیچگونه علامت بالینی ویژهای ندارد و هیچ یک از افراد مبتلا به آن نمیتوانند بیان کنند که از چه زمانی به این بیماری مبتلا شدهاند. تنها راه تشخیص آن، انجام آزمایش خون و سنجش میزان چربیهای موجود در خون میباشد. این آزمایش از تستهای معمول پزشکی است و در همه آزمایشگاهها قابل انجام میباشد.
از آنجا که سطوح غیرطبیعی چربیهای موجود در خون که شامل، افزایش سطح تریگلیسرید، کلسترول کل و LDL و کاهش سطح HDL ( دیسلیپیدمی )، میباشد، زمینه ساز ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی است، بنابراین توصیه میشود که همه افراد بالای 20 سال، به خصوص افرادی که سابقه هایپرلیپیدمی یا بیماریهای قلبی عروقی مثل پرفشاری خون و سکته قلبی در خانواده درجه یک آنها وجود دارد، سالانه حداقل یکبار وضعیت چربی خون خود را مورد آزمایش قرار دهند.
چنانچه نتیجه آزمایش چربی خون فرد طبیعی باشد، میتواند تا پیش از 40 سالگی هر 5 سال، از 40 تا 50 سالگی هر 2 سال و پس از 50 سالگی سالانه یکبار وضعیت چربی خون خود را کنترل کند.
نکته قابل توجه این است که در مراحل پیشرفته بیماری، که در صورت وجود سطوح بالای چربی در خون به مدت طولانی و بدون درمان ایجاد میشود، ممکن است علائم دیگری نیز ایجاد شود. این علائم به محل رسوب چربی بستگی دارد. به عنوان مثال، رسوب چربی در عروق قلبی موجب درد قفسه سینه، حمله و ایست قلبی میشود. گاهی رسوب چربی در رگهای مغزی، منجر به کاهش خونرسانی به مغز و ایجاد علائمی همچون سرگیجه، سردرد و سکته مغزی میگردد.
میزان طبیعی چربی در خون
همانطور که گفته شد، تشخیص این اختلال صرفاً با انجام آزمایش خون امکانپذیر است. مقدار طبیعی هر یک از اجزای چربی در خون افراد به صورت زیر میباشد:
نوع چربی | محدوده طبیعی | محدوده مرزی | محدوده خطرناک |
تریگلیسرید (TG) | کمتر از 150 | 150 تا 199 | بیشتر از 200 |
کلسترول کل | کمتر از 200 | 200 تا 239 | بیشتر از 240 |
کلسترول خوب (HDL) | بیشتر از 60 | 50 تا 60 | کمتر از 40 در مردان و کمتر از 50 در زنان |
کلسترول بد (LDL) | کمتر از 100 | 100 تا 129 | بیشتر از 130 |
عوارض ابتلا به چربی خون یا هایپرلیپیدمی
چربی خون به تنهایی یک مشکل محسوب نمیشود بلکه مشکل از جایی شروع میشود که سطح چربیها در خون فرد، از مقدار خاصی فراتر رود. در چنین حالتی چربی به تدریج در رگهای خونی بیمار رسوب کرده و موجب پیدایش بیماریهای مختلف میگردد.
رسوب چربی در دیواره رگها، باعث سخت شدن و تنگی عروق میشود که به مرور، خونرسانی به عضو پیش رو را مختل میسازد. چنانچه عضو مورد نظر از اعضای حیاتی و حساس بدن مثل قلب و یا مغز باشد، نتایج ناراحت کنندهای همچون ایست قلبی، سکته قلبی یا مغزی، فلج و حتی مرگ بیمار را در پی خواهد داشت.
در بعضی از موارد چربی رسوب یافته از دیواره رگ جدا شده و به صورت یک لخته در مسیر گردش خون به راه می افتد، تا جایی که قادر به عبور از رگ نبوده و توقف کند. در چنین حالتی نیز رگ مسدود شده و خونرسانی به عضو، که ممکن است دست، پا، مغز و… باشد، محدود میگردد.
درد و کبودی ناگهانی در اندامهای انتهایی بدن مانند دستها و پاها میتواند نشان دهنده گرفتگی عروق در این قسمتها باشد.
نکته مهم: همانطور که میدانید، عارضه دیگری که مانند افزایش چربی خون، در دسته دیس لیپیدمی قرار میگیرد، کلسترول است که ما در مطلبی دیگر به “راهکارهای افزایش کلسترول خوب و کاهش کلسترول بد” پرداختهایم و شما را به مطالعه آن دعوت میکنیم.
در مقالات بعدی به روشهای کنترل و درمان چربی خون میپردازیم. چربی خون را جدی بگیرید!
سلام من الان چند روز که دست چپ بعضی وقتها خستگی دارد و من بعضی وقتها شب کل بدنم خستگی داره آیا چربی دارم 26ساله
با سلام
یکی از دلایلش میتونه چربی خون بالا باشه و البته کمبود ویتامین و مواد معدنی هم باعث این علائم میتونه بشه و لازمه که تحت نظر پزشک چکاپ بشین.
سلام خسته نباشید من چندماهی هست که دردداخلی بدن دارم. انگاری یه چیزی میخام بالابیارم اونم بعضی وقتا ایاازچربی خون هست چربی خون داشتم خیلی وقت که دیگه دکترنرفتم
سلام
من ۳۰ سالمه
وقتی بلند میشم سر گیجه دارم.
همیشه احساس خستگی دارم
وقتی از خواب میخام بیدار بشم نمیتونم
دلیلش چیه با تشکر
مقداد
سلام سلامت باشید. شما نیاز به معاینه بالینی دارید. حتما به پزشک مراجعه کنید.
سلام روزتون بخیر
علائمی که گفتید میتونه دلائل مختلفی داشته باشه بهتره چکاپ کلی بدید تا مینرالها و مواد معدنی و … بررسی بشه.
سلام من وقتی بلند میشم وایستادم وقتی می شینم نشستم نمیدونم چرا اینجوریه
خب دلیلش مشخصه دیگه چون همیشه خسته اید واقعا خسته نباشید
زحمت کشیدی
زحمت کشیدی
سلام من همیشه سرگیجه دارم آزمایش دادم گفتن چربی خون داری چکار کنم
با سلام خدمت خانم دکتر
من بیشتر شبها وزوز گوش چپ دارم
قبلا چربی تا ۳۰۰رسیده بود و ۳ماه از فیبروجم استفاده کردم
لرزش بدن شبها دارم تو خواب بیدارم میکنه
گاهی فشارم میره بالا و تپش قلب میگیرم
و ۲سال پیش رژیم خودسرانه گرفتم ریزش مو هم دارم
گاهی فشار عصبی و سردرد میاد سراغم
گاهی هم استرس و اضطراب شدید میگیرم که با گریه آروم میشم
و هرماه آهن زیادی از دست میدم که هرماه ۲ورق قرص آهن مصرف میکنم
قرص لووتیروکسن هم استفاده میکنم چون کم کاری تیروئید هم دارم دکترم رفتم گفت هفته ای ۴تاقرص بخور
مشکلم دقیقا چیه؟
باید به دکتر تغذیه مراجعه کنم به خاطر رژیم خودسرانه
یا اعصاب
یا روانشناس
یا داخلی؟
با سلام خدمت خانم دکتر
من بیشتر شبها وزوز گوش چپ دارم
قبلا چربی تا ۳۰۰رسیده بود و ۳ماه از فیبروجم استفاده کردم
لرزش بدن شبها دارم تو خواب بیدارم میکنه
گاهی فشارم میره بالا و تپش قلب میگیرم
و ۲سال پیش رژیم خودسرانه گرفتم ریزش مو هم دارم
گاهی فشار عصبی و سردرد میاد سراغم
گاهی هم استرس و اضطراب شدید میگیرم که با گریه آروم میشم
و هرماه آهن زیادی از دست میدم که هرماه ۲ورق قرص آهن مصرف میکنم
قرص لووتیروکسن هم استفاده میکنم چون کم کاری تیروئید هم دارم دکترم رفتم گفت هفته ای ۴تاقرص بخور
مشکلم دقیقا چیه؟
باید به دکتر تغذیه مراجعه کنم به خاطر رژیم خودسرانه
یا اعصاب
یا روانشناس
یا داخلی؟
با سلام خدمت خانم دکتر
من بیشتر شبها وزوز گوش چپ دارم
قبلا چربی تا ۳۰۰رسیده بود و ۳ماه از فیبروجم استفاده کردم
لرزش بدن شبها دارم تو خواب بیدارم میکنه
گاهی فشارم میره بالا و تپش قلب میگیرم و همچنین سرگیجه
گاهی وقتها هم قسمت پیشانی انگار چیزی حرکت میکنه البته قبلا در بالای سرم حرکت میکرد
و ۲سال پیش رژیم خودسرانه گرفتم ریزش مو هم دارم
گاهی فشار عصبی و سردرد میاد سراغم
گاهی هم استرس و اضطراب شدید میگیرم که با گریه آروم میشم
و هرماه آهن زیادی از دست میدم که هرماه ۲ورق قرص آهن مصرف میکنم
قرص لووتیروکسن هم استفاده میکنم چون کم کاری تیروئید هم دارم دکترم رفتم گفت هفته ای ۴تاقرص بخور
مشکلم دقیقا چیه؟
باید به دکتر تغذیه مراجعه کنم به خاطر رژیم خودسرانه
یا اعصاب
یا روانشناس
یا داخلی؟
با سلام خدمت خانم دکتر
من بیشتر شبها وزوز گوش چپ دارم
قبلا چربی تا ۳۰۰رسیده بود و ۳ماه از جم فیبروزیل استفاده کردم
لرزش بدن شبها دارم تو خواب بیدارم میکنه
گاهی فشارم میره بالا و تپش قلب میگیرم و همچنین سرگیجه
گاهی وقتها هم قسمت پیشانی انگار چیزی حرکت میکنه البته قبلا در بالای سرم حرکت میکرد
و ۲سال پیش رژیم خودسرانه گرفتم ریزش مو هم دارم
گاهی فشار عصبی و سردرد میاد سراغم
گاهی هم استرس و اضطراب شدید میگیرم که با گریه آروم میشم
و هرماه آهن زیادی از دست میدم که هرماه ۲ورق قرص آهن مصرف میکنم
قرص لووتیروکسن هم استفاده میکنم چون کم کاری تیروئید هم دارم دکترم رفتم گفت هفته ای ۴تاقرص بخور
مشکلم دقیقا چیه؟
باید به دکتر تغذیه مراجعه کنم به خاطر رژیم خودسرانه
یا اعصاب
یا روانشناس
یا داخلی؟
با سلام خدمت خانم دکتر من بیشتر شبها وزوز گوش چپ دارم قبلا چربی تا ۳۰۰رسیده بود و ۳ماه از جم فیبروزیل استفاده کردم لرزش بدن شبها دارم تو خواب بیدارم میکنه گاهی فشارم میره بالا و تپش قلب میگیرم و همچنین سرگیجه گاهی وقتها هم قسمت پیشانی انگار چیزی حرکت میکنه البته قبلا در بالای سرم حرکت میکرد و ۲سال پیش رژیم خودسرانه گرفتم ریزش مو هم دارم گاهی فشار عصبی و سردرد میاد سراغم گاهی هم استرس و اضطراب شدید میگیرم که با گریه آروم میشم و هرماه آهن زیادی از دست میدم که هرماه ۲ورق قرص آهن مصرف میکنم قرص لووتیروکسن هم استفاده میکنم چون کم کاری تیروئید هم دارم دکترم رفتم گفت هفته ای ۴تاقرص بخور مشکلم دقیقا چیه؟ باید به دکتر تغذیه مراجعه کنم به خاطر رژیم خودسرانه یا اعصاب یا روانشناس یا داخلی؟
به خاطر قند تو کونتع
سلام من حدود 1 ساله بدنم بیحال و خسته هست هر چی استراحت هم کردم فایده نداره و در ضمن هم بین دنده هام و شکمم خصوصا سمت راست مخصوصا موقعی که خم میشم درد دارم ازمایش هم دادم کبد چرب کم گرید 1 را داشتم عاتش چیه
سلام من ۳۳ سالمه تو ناحیه قفسه سینه چند مدت بود درد داشتم بعد گفتم برم آزمایش بدم بعد جواب چربی خونم ۶۵۳ شد یعنی خیلی خطرناک الان چند روز دارو نوشته گفت یک ماه دیگه دوباره بیا آزمایش الان استرس دارم که نکنه باعث شده رگ هام گرفته بشه . چیکار کنم راهنمایی کنید لطفا . ۶۵۳ خیلی بالاست آیا؟؟؟؟
سلام خانوم دکتر خسته نباشین
من ۴۰ ساله هستم و ضایع نخاعی هستم
چندین سال سرگیجه داشتم چون نمیتونستم دکتر برم بعد از ۲،۳، سال رفتم آزمایش خون دادم
نه قند خون دارم نه چربی خون . فقط کلسترول خوب کم داشتم خیلی کم اگر اشتباه نکنم منفی ۲ بود ،این کپسول ریز کلسترول خوب مرصرف کردم هرشب همراه غذا یکی سرگیجم خوب شد.یک سال نیم میگزره سرگیجه نداشتم ،دوباره دو روزه دوباره شروع شده
ممکنه اسم این قرص محبت کنید تحیش کنم ،کلسترول خوب HDL خیلی ممنون