انواع ویتامین‌های محلول در چربی و عوارض کمبود هرکدام از آنها در بدن
ویتامین‌ها موادی مغذی هستند که برای انجام واکنش‌های زیستی (اصطلاحاً سوخت و ساز) در بدن ما ضروری هستند اما در عین حال در بدن ما ساخته نمی‌شوند یا مقدار تولیدی آنها بسیار ناچیز است.
بنابراین تنها راه بدست آوردن این مواد ارزشمند، مصرف آنها از طریق غذا و در موارد کمبود مصرف مکمل‌هاست.
ویتامین‌ها به دو دسته محلول در آب و محلول در چربی تقسیم می‌شوند که نشان دهنده منابع غذایی و محل ذخیره آن‌هاست.
ویتامین‌های محلول در چربی در بخش چربی پیکر جانداران ذخیره می‌شوند اما مقدار آنها در هر جاندار متفاوت است.
این مقاله به شما کمک خواهد کرد تا ویتامین‌های محلول در چربی را بشناسید. با ما همراه باشید.
آنچه در این مقاله از مجله ژن سبز، می‌خوانید:
منابع غذایی، فواید و عوارض کمبود ویتامین‌های محلول در چربی شامل :
- ویتامین A
- ویتامین D
- ویتامین K
- ویتامین E
آنچه در این مقاله می‌خوانید :
1. ویتامین A
هنگامی که صحبت از ویتامین آ به میان می‌آید، معمولاً به یاد افزایش قدرت بینایی می‌افتیم. غافل از اینکه ویتامین آ مزایای بسیار دیگری نیز دارد که ممکن است از آنها بی‌اطلاع باشید.
فواید ویتامین A
- افزایش قدرت بینایی
- رشد و نمو سلول‌ها
- عملکرد طبیعی سلول‌های بدن
- تولید مثل
- عملکرد طبیعی سیستم ایمنی بدن
- تکامل و سلامت استخوان‌ها
منابع غذایی ویتامین A
- جگر
- شیر
- تخم مرغ
- گوشتها مانند گوشت بوقلمون
نکته قابل توجه این است که گیاهان دارای این ویتامین نیستند و تنها پیش سازهای ویتامین آ را تولید می‌کنند. بنابراین منابع پیش ساز ویتامین آ شامل گیاهان زرد و نارنجی رنگ مانند هویج، کدو حلوایی، زردآلو، هلو و… می‌باشد.
عوارض کمبود ویتامین A در بدن
کمبود شدید ویتامین آ باعث ایجاد عوارضی مانند عوارض زیر می‌گردد:
- اختلال بینایی در نور کم
- مشکلات استخوانی
- ضعف سیستم ایمنی
- مشکلات در تولید مثل
البته کمبود این ویتامین در حالت عادی و در افراد سالم دارای رژیم غذایی متعادل، مشاهده نمی‌شود.
پیشنهاد ژن سبز : ما در مقاله‌ای اختصاصی با عنوان “ویتامین A و خواص معجزه گر آن” مفصلا درباره ویتامین A صحبت کرده‌ایم که شاید مطالعه آن برای شما خالی از لطف نباشد.
2. ویتامین D
ویتامین د یکی از ویتامین‌های محلول در چربی است که شهرت فراوانی دارد. این ویتامین با تابش آفتاب بر پوست جانوران و در چربی زیر پوست آنان ساخته می‌شود.
منابع غذایی ویتامین D
بر خلاف سایر ویتامین‌ها، منبع غذایی مناسبی از ویتامین د شناخته نشده است و تنها راه دریافت آن تابش آفتاب بر پوست و مصرف غذاهای غنی شده با این ویتامین است.
عوارض کمبود ویتامین D در بدن
- راشیتیسم یا نرمی استخوان در کودکان
- نرمی استخوان در بزرگسالان
- پوکی استخوان
- افزایش خطر سرطان
- بیماری‌های خودایمنی
- پرفشاری خون و بیماری‌های عفونی
جهت جلوگیری از این عوارض بهتر است هفته‌ای دو یا سه بار به مدت حدود 20 دقیقه دستها تا بازو و پاها تا زانو را در معرض تابش مستقیم آفتاب قرار دهید.
پیشنهاد ژن سبز : ما در مقاله‌ای اختصاصی با عنوان “ویتامین D ؛ منابع و علائم کمبود آن در بدن” مفصلا درباره ویتامین D صحبت کرده‌ایم که شاید مطالعه آن برای شما خالی از لطف نباشد.
3. ویتامین K
ویتامین کا بیشتر در گیاهان ساخته می‌شود. وظیفه اصلی این ویتامین کمک به انعقاد خون می‌باشد اما در فرایندهای دیگری نیز مانند سلامت استخوان‌ها، بهبود عملکرد مغزی و سلامت قلب و عروق نقش دارد.
عوارض کمبود ویتامین K
- خونریزی و رقیق شدن خون
- شکستگی استخوان در سالمندان
منابع غذایی ویتامین K
بهترین منابع این ویتامین شامل سبزیجات سبز تیره است که از میان آنها می‌توان به اسفناج، بروکلی، جعفری و برگ چغندر اشاره نمود.
پیشنهاد ژن سبز : ما در مقاله‌ای اختصاصی با عنوان “ویتامین K را بشناسید” مفصلا درباره ویتامین K صحبت کرده‌ایم که شاید مطالعه آن برای شما خالی از لطف نباشد.
4. ویتامین E
ویتامین ای نقش اساسی در محافظت از بدن در برابر عوامل آسیب زا دارد و یکی از ویتامین‌های آنتی اکسیدان محسوب می‌شود.
فواید ویتامین E
- پیشگیری از سرطان
- پیشگیری از گرفتگی عروق
- پیشگیری از ابتلا به دیابت
- پیشگیری از سکته
عوارض کمبود ویتامین E
کمبود ویتامین ای منجر به مشکلات گسترده‌ای در بدن می‌شود که محدود به عضو یا سیستم خاصی نیست اما ایجاد علائم کمبود به زمان زیادی نیاز دارد و در یک رژیم غذایی متعادل به ندرت ایجاد می‌شود.
منابع غذایی ویتامین E
این ویتامین بیشتر در گیاهان و دانه‌ها یافت می‌شود. از منابع خوب آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کشمش
- آجیل‌ها
- دانه آفتابگردان
- روغن‌های گیاهی
پیشنهاد ژن سبز : ما در مقاله‌ای اختصاصی با عنوان “معجزه‌ای به نام ویتامین E” مفصلا درباره ویتامین E صحبت کرده‌ایم که شاید مطالعه آن برای شما خالی از لطف نباشد.
چند نکته در مورد ویتامین‌های محلول در چربی
- این ویتامین‌ها در چربی بدن و جگر ذخیره می‌شوند و در بدن باقی مانده و در صورت تجمع مقادیر بیش از حد آنها، علائم مسمومیت بروز می‌کنند. بنابراین پیش از مصرف هر گونه مکمل با پزشک یا کارشناس تغذیه مشورت کنید.
- مصرف یک رژیم متعادل نیاز شما را به انواع مواد مغذی تأمین می‌کند، بنابراین جهت تعیین یک رژیم متعادل به متخصص تغذیه مراجعه کنید.
- در صورت مصرف مکمل به مقدار آنها توجه کنید. ممکن است دو مکمل جدا، دارای مقادیر زیادی از یک ویتامین باشند و مصرف همزمان آنها منجر به مسمومیت شود. بنابراین حتماً پیش از مصرف با پزشک، داروساز یا متخصص تغذیه خود مشورت کنید.
پیشنهاد ژن سبز : متخصصین تغذیه خبره‌ای درمجموعه ژن سبز حضور دارند که می‌توانند برای شما، برنامه تغذیه‌ای کاملا شخصی سازی شده، آماده کنند. همچنین شما می‌توانید به راحتی از آنها مشاوره تغذیه‌ای بگیرید. به این منظور می‌توانید اپلیکیشن سبک را نصب کرده و اقدام کنید.
منبع: Krause food and nutrition therapy
