منابع و تاثیر ال‌کارنیتین بر چربی‌سوزی
آنچه در این مقاله می‌خوانید :
ال‌کارنیتین چیست؟
ال‌کارنیتین (L.Carnitine) پروتئینی در بدن است که در کلیه و کبد ساخته می‌شود. بدن برای سنتز ال‌کارنیتین به اسید آمینه‌های لیزین و متیونین و همچنین ویتامین‌های ب 6، ب 3 (نیاسین) و ث نیازمند است.
آنچه در این مقاله از مجله ژن سبز می‌خوانید:
- نقش ال‌کارنیتین در بدن
- منابع غذایی ال‌کارنیتین
- موارد استفاده دارویی ال‌کارنیتین
- موارد مصرف ال‌کارنیتین
- تأثیر ال‌کارنیتین بر چربی سوزی
- مقدار و شکل مصرف ال‌کارنیتین
- اثرات جانبی مصرف ال‌کارنیتین
- موارد منع مصرف ال‌کارنیتین
نقش ال‌کارنیتین در بدن
کارکرد این فرآورده به گونه‌ای است که به سوخت و ساز سلول‌ها و تبدیل غذا به انرژی کمک کرده و انرژی ذخیره شده در سلول‌های چربی را آزاد می‌کند. به این صورت که چربی‌ها را برای آزادسازی انرژی به داخل میتوکُندری ها (کارخانه تولید انرژی سلول) انتقال می‌دهد.
بدن افراد سالم قادر است تقریباً الکارنتین مورد نیاز خود را بسازد. همچنین یک رژیم غذایی متعادل به تأمین آن کمک می‌کند.
منابع غذایی ال‌کارنیتین
منابع پروتئین‌های حیوانی مانند گوشت‌ها، تخم مرغ و لبنیات غنی از ال کارنیتین بوده و علاوه بر آن حبوبات، مغزها و دانه‌ها از منابع نه چندان مناسب آن می‌باشند.
موارد استفاده دارویی ال‌کارنیتین
بیشتر مردم ال‌کارنیتین را نوعی مکمل غذایی می‌دانند در حالیکه این ماده در موارد زیادی از جمله موارد زیر، به عنوان دارو به کار می‌رود:
- مانند کمبود ژنتیکی کارنیتین
- برخی مشکلات متابولیکی
- بیماری‌های کلیوی
- بیماری‌های قلبی
- برخی از سرطان‌ها
موارد مصرف ال‌کارنیتین
اگرچه محققان هنوز بر سر اثربخشی ال‌کارنیتین در موارد مختلف به توافق نرسیده‌اند اما تا کنون پژوهش‌های مختلف اثرات زیر را برای این ماده آشکار نموده‌اند:
- مهم‌ترین کاربرد این ماده در بیماران مبتلا به کمبود ال کارنتین می‌باشد. پیامدهای این عارضه که به طور معمول به صورت ژنتیکی ایجاد می‌شود با مصرف ال‌کارنیتین کاهش می‌یابد.
- در برخی از بیماری‌های کلیوی به دلیل کاهش عملکرد کلیه و با توجه به اینکه کلیه، محل ساخته شدن این ماده می‌باشد، به عنوان یک مکمل حیاتی تجویز می‌گردد.
- برخی متخصصان از این دارو به عنوان عامل کمک کننده در افزایش قدرت باروری مردان استفاده می‌کنند.
- متخصصین قلب و عروق از این دارو برای افزایش قدرت عضله قلبی، افزایش خون‌رسانی به اندام‌ها و پیشگیری از سکته‌های قلبی در افراد مستعد بهره می‌گیرند.
- کاهش ضعف در بیماران سرطانی
- بهبود وضعیت انسولین بیماران دیابتی
- اصلاح ترکیب بدن در بیماران مبتلا به ایدز
تأثیر ال‌کارنیتین بر چربی سوزی
شناخته شده‌ترین کاربرد ال‌کارنیتین قابلیت چربی سوزی آن می‌باشد. برخی مطالعات نشان داده‌اند که این مکمل در افرادی که تحت درمان با رژیم غذایی کاهش وزن و یا ورزش منظم یا حتی داروهای کاهنده وزن هستند، میتواند کمک کننده باشد.
نکته قابل توجه این است که در تحقیقات اخیر تأثیر این مکمل بر کاهش وزن بدون انجام فعالیت فیزیکی بسیار ناچیز و بعضاً خطرناک ذکر شده است.
در واقع این فعالیت بدنی است که باعث می‌شود چربی‌ها به کمک ال کارنیتین وارد کارخانه سلول شده و چربی‌های اضافه را بسوزاند و بدون فعالیت بدنی تأثیر چندانی از ال‌کارنیتین قابل مشاهده نیست. با این وجود شواهد اثرگذاری این ماده بر کاهش وزن، بسیار کم بوده و نمی‌توان به قطعیت در مورد آن اظهار نظر نمود.
برخی معتقدند که ورزشکاران حرفه‌ای با مصرف این مکمل، از چربی بدن به عنوان سوخت استفاده کرده و در نتیجه گلیکوژن یا قند کمتری در عضلات آنها مصرف می‌شود که باعث کاهش بروز خستگی بعد از تمرین می‌گردد و به تدریج چربی بدن ورزشکار را کاهش می‌دهد. این در حالی است که با وجود بیش از بیست سال تحقیق در مورد این موضوع، تأثیر کارنیتین در بهبود عملکرد ورزشکاران مورد تأیید نیست!
مقدار و شکل مصرف ال‌کارنیتین
این ماده به اشکال مختلف تزریقی، قرص لاغری و شربت موجود می‌باشد. حتی در برخی محصولات لاغری که به صورت موضعی مورد استفاده قرار می‌گیرند، مقادیری از این ماده موجود می‌باشد اما اثرگذاری آن مورد تردید است.
دوز مورد استفاده در این محصولات متفاوت می‌باشد. قرص‌های موجود در بازار دارای دوزهای 500 تا 1000 میلی‌گرم می‌باشند.
علاوه بر این پزشکان بر حسب تشخیص خود و شرایط بیمار، ممکن است برای افراد مختلف دوزهای متفاوتی را پیشنهاد کنند. بنابراین حتماً با پزشک خود در مورد این مکمل مشورت کنید.
اثرات جانبی مصرف ال‌کارنیتین
در صورت مصرف بیش از 3000 میلی گرم در روز از این مکمل، میتواند عوارض زیر را در پی داشته باشد:
- دردهای شکمی
- تهوع
- اسهال و استفراغ
- استشمام بوی ماهی از بدن فرد مصرف کننده
عوارض دیگری که به ندرت ایجاد می‌شوند شامل:
- ضعف ماهیچه‌ای در افراد مبتلا به سطوح بالای اوره (BUN)
- تشنج در افراد دارای سابقه تشنج
موارد منع مصرف ال کارنیتین
- مصرف این مکمل در بیماران دارای سابقه تشنج و افرادی که از لووتیروکسین استفاده می‌کنند مجاز نیست.
- مصرف آن در زنان باردار و شیرده و کودکان حتماً باید با تجویز پزشک انجام شود.
- مصرف آن همراه با هر مکمل یا داروی دیگر باید با نظر پزشک صورت گیرد.
از مصرف خودسرانه هرگونه دارو یا مکمل خودداری نمایید.
منابع: www.webmd.com:L-CARNITINE ods.od.nih.gov:Fact Sheet for Health Professionals دارونامه کاربردی ایران تألیف دکتر محمدرضا روحانی
