حقایقی درباره نقش چای در جذب آهن
آهن یکی از ریزمغذی‌های ضروری برای بدن انسان است که همه ما با نقش آن در خون سازی آشنا هستیم. به دلیل اهمیت بالای این ریزمغذی مهم، نقش چای در جذب آهن بسیار داغ و پرگفتگو شده است.
آهن بعد از ورود به بدن، در روده کوچک ما جذب شده و سپس به کبد و مغز استخوان منتقل می‌شود تا در فرآیند تولید گلبول‌های قرمز، که سلول‌های اصلی خون هستند، شرکت کند.
این ماده حیاتی در انواع گوشت‌ها (گاو و گوسفند و سایر دام‌ها، پرندگان، ماهی‌ها) و اندام‌های داخلی مانند جگر به مقدار زیاد وجود داشته و علاوه بر آن در گیاهان دارای برگ سبز، خشکبار مانند خرما و مغزها نیز یافت می‌شود.
البته توجه کنید که آهن موجود در غذاهای جانوری به مراتب قابلیت جذب بهتری نسبت به آهن موجود در غذاهای گیاهی داشته و کمتر تحت تأثیر عوامل مانع جذب قرار می‌گیرد.
آنچه در این مقاله از مجله ژن سبز، می‌خوانید:
- عوارض کمبود آهن در بدن
- دانستنی‌هایی در مورد چای
- نقش چای در جذب آهن
- توصیه‌هایی جهت نوشیدن چای
آنچه در این مقاله می‌خوانید :
عوارض کمبود آهن در بدن
کمبود آهن در بدن باعث ایجاد علائم و عوارض زیر می‌شود:
نیاز به آهن در زنان، به ویژه در دوران بارداری و شیردهی به مراتب بیشتر از مردان است.
دانستنی‌هایی در مورد چای
چای که از دم کردن برگ‌های خشک شده همین گیاه تهیه می‌شود، سومین نوشیدنی پر طرفدار دنیا بعد از آب و قهوه است.
پیشنهاد مطالعه : ” مزایا و معایب مصرف قهوه “
چای سبز و چای سیاه دارای ترکیبات مشابهی می‌باشند اما به دلیل فرآیند طولانی‌تر در تهیه چای سیاه، میزان مواد مؤثر موجود در آن در مقایسه با چای سبز کمتر است.
چای حاوی آنتی اکسیدان بوده و در پیشگیری از سرطان و بیماری‌های ناشی از التهاب مانند آرتروز و دیابت مؤثر است.
همچنین نوشیدنی چای حاوی ماده‌ای با خواص مشابه کافئین می‌باشد که به آن تانن گفته می‌شود. تانن در جذب یون‌های دو ظرفیتی مانند آهن و کلسیم تداخل ایجاد می‌کند و مانع جذب آنها توسط روده می‌شود.
پیشنهاد مطالعه : اگر می‌خواهید با خواص چای به طور کامل آشنا شوید، به شما پیشنهاد می‌کنیم مقاله‌ای با عنوان ” 6 خاصیت شگفت انگیز چای ” را که قبلا در این وبسایت منتشر شده است، مطالعه کنید.
نقش چای در جذب آهن
بارها شنیده‌اید که مصرف زیاد چای موجب کمبود آهن و کم خونی می‌شود. می‌توان این موضوع را تا حدودی درست تلقی نمود.
برخی افراد به اشتباه تصور می‌کنند که مواد موجود در چای باعث کاهش ذخیره آهن بدن و از بین رفتن گلبول‌های قرمز خون می‌شود! در حالی که چنین باوری صحت ندارد.
فاصله زمان چای خوردن با غذا
واقعیت این است، همانطور که گفته شد چای به دلیل داشتن تانن با آهن موجود در غذایی که همراه با آن در دستگاه گوارش وجود دارد ایجاد تداخل کرده و مانع جذب آن می‌شود.
نکته‌ای که وجود دارد این است که زمان مصرف چای و فاصله آن با زمان غذا خوردن اهمیت زیادی در ایجاد این تداخل دارد. به این معنا که اگر شما منابع غذایی آهن را همراه با چای مصرف کنید، چای از جذب آهن آنها جلوگیری می‌کند.
به عبارت دیگر هنگامی که فردی بلافاصله بعد از مصرف وعده غذایی حاوی آهن، چای بنوشد، بهره چندانی از آهن موجود در غذای خود نخواهد برد. بنابراین بهتر است بین وعده غذایی و نوشیدن چای، یک تا دو ساعت فاصله زمانی در نظر بگیریم.
علاوه بر زمان مصرف چای، نوع غذای مصرفی نیز اهمیت دارد. آهن موجود در غذاهای حیوانی کمتر تحت تأثیر عوامل مانع جذب قرار می‌گیرد در حالی که آهن موجود در غذاهای گیاهی با وجود تانن، جذب بسیار کمی خواهد داشت.
نکته حائز اهمیت دیگر اینکه غلظت چای نیز در این تداخل مؤثر است. در نتیجه چای‌های تازه دم و کمرنگ تأثیر کمتری بر جذب آهن خواهند داشت.
توصیه‌های نهایی ژن سبز درمورد نوشیدن چای
- چای را کمرنگ بنوشید.
- فاصله زمانی مناسب بین نوشیدن چای و وعده غذایی را رعایت کنید.
- در هنگام مصرف چای بعد از غذاهای گیاهی (مانند سالاد، سبزیجات، کوکوها و خوراک‌های پخته شده با سبزیجات) حساس‌تر باشید.
منابع: 1-Krause’s Food and Nutrition Care Process
