درمان کمبود تستوسترون در مردان + 3 روش تضمینی

تستوسترون هورمون اصلی مردانه است که نقش مهمی در حفظ سلامت عمومی، قدرت عضلانی، تراکم استخوان و میل جنسی دارد. با افزایش سن یا به دلایل پزشکی مانند اختلالات غددی، برخی از مردان دچار کاهش سطح تستوسترون می‌شوند که می‌تواند منجر به کاهش انرژی، ضعف عضلانی، افسردگی و کاهش میل جنسی شود. برای درمان کمبود تستوسترون در مردان، روش‌های متعددی وجود دارد که شامل تغییر سبک زندگی، ورزش منظم، تغذیه مناسب و کاهش استرس می‌شود.

 در موارد شدیدتر، پزشکان ممکن است درمان جایگزینی تستوسترون را توصیه کنند که به شکل تزریق، ژل یا قرص‌های هورمونی انجام می‌شود. شناسایی زودهنگام این مشکل و دریافت درمان مناسب می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی و حفظ سلامت مردان کمک کند. ما در این مقاله سعی داریم درباره راه های درمان کمبود تستوسترون در مردان توضیح دهیم.

تستوسترون چیست؟

تستوسترون مهم‌ترین هورمون مردانه و بسیار مؤثر در رشد و تکامل اندام‌های جنسی و بروز صفات ثانویه جنسی مردان مانند رویش موی صورت، بم شدن صدا، ریزش موی سر و خواص آنابولیک مانند رشد عضلات و توده استخوانی است. این هورمون باعث جهش رشد در نوجوانان و توقف رشد قدی با بستن صفحات رشد در دو انتهای استخوان‌ها می‌شود. تستوسترون همچنین باعث ساخته شدن بافت‌ها می‌گردد. محل اصلی ساخت و ترشح این هورمون در بدن مردها بیضه است؛ هر چند که مقدار کمی در غده فوق کلیوی هم تولید می‌شود. لذا برداشتن بیضه‌ها موجب کاهش صفات ثانویه جنسی می‌شود.

به‌طور کلی تستوسترون مسئول ایجاد صفات متمایز بدن مردانه است. حتی در طول زندگی جنینی هم هورمون اچ سی جی (HCG)، بیضه‌ها را وادار به ترشح مقادیر متوسطی از تستوسترون می‌کند و تستوسترون در تمام دوره تکامل جنینی و حداقل ۱۰ هفته پس از تولد ترشح می‌شود؛ از آن پس در دوران کودکی تقریباً هیچ مقداری تستوسترون تولید نمی‌شود.

در حدود سنین ۱۰ تا ۱۳ سالگی که شروع بلوغ است، ترشح تستوسترون تحت تأثیر هورمون‌های گنادوتروپیک هیپوفیز قدامی به سرعت افزایش می‌یابد و این ترشح زیاد در بیشتر بقیه طول عمر ادامه می‌یابد ولی پس از ۵۰ سالگی به سرعت کاهش می‌یابد و تا ۸۰ سالگی به ۲۰ تا ۵۰ درصد حداکثر ترشح آن می‌رسد.

کمبود تستوسترون در مردان چه نتایجی دارد؟

تستوسترون هورمونی کلیدی در بدن مردان است که نقش مهمی در حفظ سلامت عمومی، رشد عضلانی، تنظیم میل جنسی، تولید اسپرم و تقویت عملکرد مغز ایفا می‌کند. این هورمون همچنین در متابولیسم چربی، سلامت استخوان‌ها و سطح انرژی بدن تأثیرگذار است. کاهش سطح تستوسترون می‌تواند تأثیرات منفی گسترده‌ای بر سلامت جسمی و روانی مردان داشته باشد.

1.     کاهش میل جنسی و اختلالات نعوظ:  تستوسترون نقش مستقیمی در تحریک میل جنسی و عملکرد جنسی دارد. کمبود آن ممکن است باعث کاهش میل جنسی و مشکلاتی مانند اختلال در نعوظ شود.

2.     کاهش توده عضلانی و افزایش چربی بدن:  این هورمون به ساخت و حفظ عضلات کمک می‌کند. کاهش آن می‌تواند منجر به ضعف عضلانی و افزایش چربی، به‌ویژه در ناحیه شکم شود.

3.     خستگی و کاهش انرژی:  مردانی که سطح تستوسترون پایینی دارند، اغلب احساس خستگی مفرط و کاهش انگیزه برای انجام فعالیت‌های روزمره دارند.

4.     تغییرات خلقی و افسردگی : کمبود تستوسترون می‌تواند منجر به کاهش تمرکز، اضطراب، افسردگی و تحریک‌پذیری شود.

5.     کاهش تراکم استخوانی:  این هورمون به استحکام استخوان‌ها کمک می‌کند. کمبود آن خطر پوکی استخوان و شکستگی را افزایش می‌دهد.

6.     کاهش تولید اسپرم و ناباروری:  سطح پایین تستوسترون می‌تواند کیفیت و تعداد اسپرم‌ها را کاهش داده و منجر به مشکلات باروری شود.

کمبود تستوسترون می‌تواند کیفیت زندگی مردان را به‌شدت تحت تأثیر قرار دهد. تشخیص زودهنگام و استفاده از روش‌های درمانی مناسب، مانند تغییر سبک زندگی یا درمان‌های هورمونی، می‌تواند به بهبود علائم و حفظ سلامت کمک کند. ما در ادامه درباره راه‌های درمان کمبود تستوسترون در مردان توضیحاتی خواهیم داد.  

مقاله مرتبط: افزایش طبیعی تستوسترون با رژیم غذایی

راه‌های درمان کمبود تستوسترون در مردان

خوشبختانه، روش‌های مختلفی برای درمان این مشکل وجود دارد که شامل تغییر سبک زندگی، استفاده از مکمل‌های طبیعی، داروها و درمان‌های هورمونی می‌شود. در ادامه، به بررسی روش‌های مؤثر در درمان کمبود تستوسترون می‌پردازیم.

۱. تغییر سبک زندگی

اصلاح سبک زندگی یکی از بهترین راه‌های طبیعی برای افزایش سطح تستوسترون است. برخی از مؤثرترین اقدامات شامل موارد زیر هستند:

الف) ورزش و تمرینات قدرتی

• تمرینات قدرتی، به‌ویژه تمرینات وزنه‌برداری، یکی از مؤثرترین راه‌های طبیعی برای افزایش تستوسترون است.
• تمرینات با شدت بالا (HIIT) نیز تأثیر مثبت بر افزایش سطح این هورمون دارند.
• ترکیب تمرینات استقامتی با ورزش‌های هوازی به حفظ سلامت کلی بدن و تنظیم هورمون‌ها کمک می‌کند.

شما میتوانید از مقاله راهنمای خرید مکمل ورزشی ما برای تهیه مکمل‌های ورزشی استفاده کنید.

ب) تغذیه مناسب

• پروتئین کافی:  مصرف گوشت بدون چربی، ماهی، تخم‌مرغ، لبنیات و حبوبات به حفظ عضلات و تولید تستوسترون کمک می‌کند.
• چربی‌های سالم:  مصرف چربی‌های غیراشباع مانند روغن زیتون، آووکادو و آجیل، همراه با اسیدهای چرب امگا-۳ در ماهی و دانه‌های چیا، در تنظیم هورمون‌ها مؤثر است.
• کربوهیدرات متعادل: رژیم غذایی متعادل شامل کربوهیدرات‌های سالم مانند غلات کامل و سبزیجات می‌تواند تولید تستوسترون را بهبود بخشد.
• مواد معدنی و ویتامین‌ها: مصرف کافی ویتامین D، روی (Zinc) و منیزیم در تولید طبیعی تستوسترون نقش مهمی دارد.

ج) خواب کافی و مدیریت استرس

• خواب با کیفیت و کافی (حداقل ۷-۸ ساعت در شب) برای تنظیم هورمون‌ها ضروری است. کمبود خواب سطح تستوسترون را کاهش می‌دهد.
• کاهش استرس از طریق مدیتیشن، یوگا و فعالیت‌های آرامش‌بخش، به تعادل هورمونی و کاهش هورمون کورتیزول کمک می‌کند که تأثیر منفی بر تستوسترون دارد.

د) کاهش وزن و کنترل چربی بدن

• چاقی، به‌ویژه چربی اضافی در ناحیه شکم، سطح تستوسترون را کاهش می‌دهد.
• کاهش وزن از طریق رژیم غذایی سالم و ورزش، به تنظیم سطح این هورمون کمک می‌کند.

مکمل های چربی سوزی داروخانه ژن سبز به شما درکنترل و چربی سوزی کمک می‌کند.

۲. مصرف مکمل‌های طبیعی

برخی مکمل‌های طبیعی می‌توانند به افزایش تولید تستوسترون کمک کنند:

• ویتامینD: کمبود این ویتامین به کاهش تستوسترون منجر می‌شود. مصرف روزانه مکمل یا دریافت نور خورشید می‌تواند مؤثر باشد.
• روی: یکی از مهم‌ترین مواد معدنی برای تولید تستوسترون است و در غذاهایی مانند گوشت قرمز، تخم‌مرغ و آجیل یافت می‌شود.
• منیزیم: مصرف منیزیم از طریق غذاهایی مانند اسفناج، بادام و غلات کامل به حفظ سطح تستوسترون کمک می‌کند.
• جینسینگ، آشواگاندا و شنبلیله:  این گیاهان دارویی در برخی مطالعات تأثیر مثبت بر افزایش سطح تستوسترون و بهبود عملکرد جنسی نشان داده‌اند.

این مطلب را نیز بخوانید: برای افزایش تستوسترون در مردان چه بخوریم؟

۳. درمان‌های دارویی و هورمونی

در مواردی که کمبود تستوسترون شدید باشد و با تغییر سبک زندگی بهبود نیابد، پزشک ممکن است درمان‌های دارویی را تجویز کند.

الف) درمان جایگزینی تستوسترون (TRT)

این روش شامل استفاده از تستوسترون مصنوعی برای جبران کمبود هورمونی است. روش‌های مختلفی برای این درمان وجود دارد:

1.     تزریق تستوسترون: تزریق‌های عضلانی که به‌صورت هفتگی یا ماهانه انجام می‌شوند و سطح تستوسترون را افزایش می‌دهند.

2.     ژل یا کرم تستوسترون: این محصولات روی پوست اعمال می‌شوند و از طریق جذب پوستی به بدن وارد می‌شوند.

3.     چسب پوستی تستوسترون: چسب‌هایی که روی پوست قرار می‌گیرند و به‌آرامی تستوسترون را در بدن آزاد می‌کنند.

4.     قرص‌های تستوسترون:  برخی از داروهای خوراکی حاوی تستوسترون وجود دارند، اما به دلیل تأثیرات احتمالی بر کبد، کمتر توصیه می‌شوند.

مزایای TRT: بهبود سطح انرژی، افزایش میل جنسی، کاهش چربی بدن و افزایش توده عضلانی.
 عوارض احتمالی: افزایش خطر مشکلات قلبی، کاهش تولید طبیعی تستوسترون، آکنه و افزایش احتمال بزرگ شدن پروستات.

ب) داروهای تحریک‌کننده تولید تستوسترون

برخی داروها مانند کلومیفن سیترات (Clomiphene Citrate) و HCG (گنادوتروپین جفتی انسانی) ممکن است برای تحریک تولید طبیعی تستوسترون در مردان تجویز شوند.

مطلب پیشنهادی: همه چیز درمورد ال آرژنین و تاثیر آن بر قوای جنسی مردان

۴. اقدامات پزشکی و نظارت بر درمان

قبل از شروع هر نوع درمان، آزمایش‌های پزشکی برای بررسی سطح تستوسترون و سلامت عمومی لازم است. همچنین، پزشک باید درمان‌های جایگزین هورمونی را تحت نظر داشته باشد تا از بروز عوارض جانبی جلوگیری شود.

نکات مهم:

• درمان هورمونی باید تحت نظر پزشک انجام شود.
• تغییر سبک زندگی، حتی در صورت استفاده از درمان‌های دارویی، همچنان ضروری است.
• بررسی‌های منظم برای جلوگیری از عوارض جانبی لازم است.

کلام آخر

کمبود تستوسترون می‌تواند تأثیرات منفی زیادی بر سلامت جسمی و روانی مردان داشته باشد. روش‌های درمان کمبود تستوسترون در مردان شامل تغییر سبک زندگی، مصرف مکمل‌های طبیعی، ورزش، کاهش استرس و درمان‌های دارویی یا هورمونی هستند. بهترین رویکرد، ابتدا اصلاح سبک زندگی و سپس، در صورت نیاز، مشورت با پزشک برای درمان‌های دارویی است. کنترل سطح تستوسترون و انتخاب روش مناسب درمان می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی و حفظ سلامت مردان کمک کند.

منابع

1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK532950/#:~:text=Human%20chorionic%20gonadotropin%20(hCG)%20is,useful%20following%20an%20aborted%20pregnancy
2. https://www.health.harvard.edu/staying-healthy/testosterone--what-it-does-and-doesnt-do#:~:text=Testosterone%20is%20the%20major%20sex,production%20of%20testosterone%20in%20men
3. https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/15603-low-testosterone-male-hypogonadism
4. https://www.urologyhealth.org/urology-a-z/l/low-testosterone