ریه دو ارگان اسفنجی شکل است که در قسمت داخلی قفسه سینه قرار گرفته شده است. ریه مسئول تنفس در بدن است و بدین صورت کار می کند که در هنگام دم اکسیژن را گرفته و در هنگام بازم دی اکسید کربن را به خارج می‌فرستد. سرطان ریه مسئول 1 مرگ از 5 مرگ و میر ناشی ازسرطان در سراسر جهان است که به میزان زیادی قابل پیشگیری است.

پیشگیری از سرطان باعث کاهش ریسک ابتلا به سرطان شده و احتمال مرگ ومیر را کاهش می دهد.

اگرچه سرطان ریه در افرادی که سیگار نمی‌کشند هم اتفاق می‌افتد، اما افرادی که سیگار می‌کشند بیشترین ریسک ابتلا به سرطان ریه را دارند. اگر شما سیگار را ترک کنید حتی اگر سالیان زیادی است که سیگار می‌کشید، شانس ابتلا به سرطان در شما کاهش می‌یابد.

آنچه در این مقاله از مجله ژن سبز می خوانید:

  • ریه و سرطان ریه
  • علائم سرطان ریه
  • زمان مناسب برای مراجعه به پزشک
  • دلایل ایجاد سرطان ریه
  • انواع سرطان ریه
  • عوامل خطر ساز
  • پیشگیری از سرطان ریه

علائم سرطان ریه(Lung cancer)

متاسفأنه معمولاً این سرطان در مراحل اولیه علائمی ندارد و زمانی علائم مشخص می‌شوند که بیماری پیشرفت کرده باشد.

علائم و نشانه‌های سرطان ریه شامل موارد زیر است:

  1. سرفه‌هایی که شروع می‌شوند و از بین نمی‌روند.
  2. سرفه‌هایی که با خون همراه هستند حتی در مقادیر کم.
  3. کوتاه شدن نفس
  4. درد در ناحیه قفسه سینه
  5. گرفتگی صدا
  6. کاهش وزن بدون تغییر در رژیم غذایی
  7. احساس درد در استخوان ها
  8. سر درد
  9. ادم ریوی

زمان مناسب برای مراجعه به پزشک

  • در صورتی که علائم و نشانه‌های مداوم شما را نگران کرده‌اند.
  • اگر شما سیگار می‌کشید و نمی‌توانید آن را ترک کنید به پزشک مراجعه کنید؛ پزشک می‌تواند توصیه‌هایی ارائه دهد که شما سیگار را ترک کنید مانند مشاوره، داروها و یا محصولات جایگزین نیکوتین.

دلایل ایجاد سرطان ریه

سیگار کشیدن بزرگ‌ترین و مهم‌ترین علت ایجاد سرطان ریه است.هم افرادی که خود سیگار می‌کشند و هم افرادی که در معرض دود سیگار هستند، در معرض آسیب هستند. سیگار به دلیل مواد سرطان زایی که دارد می‌تواند سبب آسیب به بافت ریه شود و شاید در اوایل سیگار کشیدن، سلول‌های ریه بتوانند خود را درمان کنند اما با گذشت زمان سلول‌ها به شکل غیر معمول خود در می‌آیند و احتملاً سرطان توسعه می‌یابد.

انواع سرطان ریه

انواع سرطان ریه- ژن سبز

پزشکان سرطان را بر اساس شکل میکروسکوپی سلول‌های سرطانی به دو نوع تقسیم می‌کنند و درمان هم بر اساس اینکه کدام نوع است صورت می‌گیرد:

1- سرطان سلول‌های کوچک (Small cell lung cancer):

این نوع از سرطان عموماً در افراد سیگاری رخ می‌دهد و رایج تر از نوع دیگر سرطان است. این نوع از سرطان پیشرفت سریع‌تری دارد، احتمال متاستاز آن بیشتر و به شیمی درمانی نیز حساس‌تر است.

2- سرطان سلول‌های غیرکوچک (Non-small cell lung cancer):

سرطان سلول‌های غیرکوچک یک اصطلاح برای انواع سرطان‌های ریه است که رفتار مشابهی دارند. این نوع سرطان آهسته پیشرفت می‌کند، احتمال متاستاز آن کم است و به شیمی درمانی نیز به خوبی پاسخگو نیست.

عوامل خطر ساز

عوامل مختلفی می‌تواند باعث ایجاد سرطان شود که بعضی از آن‌ها قابل کنترل‌ و برخی از آن‌ها خارج از کنترل ما هستند، به طور مثال سیگار از جمله عوامل قابل کنترل و سابقه خانوادگی از جمله عوامل خارج از کنترل است.

عواملی که باعث افزایش ابتلا به سرطان ریه می‌شوند، شامل موارد زیر می‌باشد:

1- سیگار کشیدن:

احتمال سرطان ریه با توجه به تعداد سیگارهایی که روزانه می کشید و سال‌هایی که کشیده اید، افزایش می‌یابد. ترک سیگار در هر سنی می‌تواند موجب کاهش خطر ابتلا به سرطان شود.

2- قرار گرفتن در معرض دود سیگار:

حتی اگر سیگار هم نمی‌کشید تنها با در معرض بودن دود سیگار، ریسک ابتلا به سرطان ریه افزایش می‌یابد.

3- قرار گرفتن در معرض گاز رادون:

رادون از طریق تجزیه طبیعی اورانیوم در خاک، سنگ و آب تولید می‌شود و احتملاً بخشی از هوایی می‌شود که شما تنفس می‌کنید.

4- تماس با مواد سرطان زا مانند آزبست(Asbestos):

قرار گرفتن در معرض آزبست در محل کار شما و سایر مواد شناخته شده که می‌توانند باعث ایجاد سرطان شوند مانند آرسنیک(Arsenikon)، کروم و نیکل نیز خطر ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهد، به خصوص اگر شما سیگاری هستید.

5- سابقه خانوادگی:

اگر فردی از خانواده شما مانند پدر، مادر، خواهر و برادر شما به این بیماری مبتلا باشد احتمال بروز این بیماری در شما نیز افزایش می‌یابد.

پیشگیری از سرطان ریه

ارتباط سیگار کشیدن با سرطان ریه-ژن سبز

هیج راه حل قطعی برای پیشگیری از سرطان وجود ندارد اما با انجام موارد زیر می‌توانید سبب کاهش احتمال ابتلا به سرطان شوید:

  • سیگار نکشید: 

    اگر تا به کنون سیگار نکشیدید، شروع نکنید. با فرزندان خود در ارتباط با سیگار کشیدن و افزایش ریسک ابتلا به سرطان ریه صحبت کنید و آن‌ها را از این کار منع کنید.

  • ترک سیگار و دوری از در معرض دود سیگار بودن:

    سیگار نکشید و از افراد سیگاری نیز کناره گیری کنید.

  • دوری از ترکیبات سرطان زا در محل کار خود:

    دقت کنید که در محل کار خود از مواد شیمیایی و سرطان زا دوری کنید. برای مثال اگر شما در محلی کار می‌کنید که مواد سرطان زا وجود دارد، برای همیشه در محل کار خود از ماسک استفاده کنید و از پزشک خود در مورد راه‌های مراقبتی که   می‌توانید انجام دهید بپرسید.

  • یک رژیم غذایی پر از میوه و سبزیجات داشته باشید:

    تحقیقات پیرامون سرطان ریه نشان داده است، یک رژیم غذایی حاوی ترکیبات کم چرب و پرفیبر می‌تواند باعث کاهش ریسک ابتلا به سرطان شود. پس یک رژیم غذایی سالم که شامل میوه‌ها و سبزیجات است را انتخاب کنید. این رژیم سرشار از ویتامین است. این رژیم می‌تواند به میزان 25% ریسک ابتلا به سرطان را کاهش دهد.

تحقیقات نشان داده است که ویتامین‌های گروه A و C و بتاکاروتن، محافظتی در برابر سرطان ریه ایجاد نمی‌کنند و حتی مصرف مکمل‌ها بخصوص مکمل‌های حاوی بتاکاروتن و یا ویتامین A و مشتقاتش در افراد سیگاری موجب افزایش احتمال ابتلا به سرطان می‌شود بنابراین از مصرف بیش از حد مکمل‌ها پرهیز کنید چرا که مصرف بیش از حد مجاز می‌تواند برای شما مشکلاتی را ایجاد کند.

  • ورزش در بیشتر روزهای هفته:

    اگر تا کنون ورزش نمی‌کردید، به آرامی شروع کنید و در بیشتر روزهای هفته به ورزش بپردازید.

    بزرگسالان بهتر است در هر هفته حدود 150 دقیقه (معادل دو ساعت و سی دقیقه) ورزش هوازی با شدت متوسط داشته باشند.