گندم متهم ردیف اول چاقی!
این‌روزها رژیم غذایی بدون گلوتن گندم ، بحث بسیار داغی در محافل تغذیه‌ای است. کتاب‌ها و وب سایت‌ها، رستوران‌هایی با منوهای غذایی بدون گلوتن و فروشگاه‌های مواد غذایی با صدها مواد غذایی بدون گلوتن جدید، در قفسه‌ها وجود دارند تا بحث گلوتن گندم و چاقی داغ‌تر شود.
بله، گلوتن یک مشکل واقعی است، اما مشکل فقط گلوتن نیست. در واقع سه دلیل عمده پنهان وجود دارد که نه تنها گلوتن بلکه تمامی محصولات گندم (همراه با قند در تمام اشکال آن) مهم‌ترین عامل چاقی، دیابت، بیماری قلبی عروقی، سرطان، زوال عقلی، افسردگی و بسیاری دیگر از بیماری‌های مدرن است.
به همین دلیل است که در حال حاضر، شیوع چاقی ۳۰ درصد بیشتر از سوءِ تغذیه در جهان است و نیز به همین دلیل است که سبک زندگی جهانی و بیماری‌های ناشی از عدم رعایت رژیم غذایی ۲ برابر بیشتر از بیماری‌های عفونی باعث مرگ شده است.
برای درمان این بیماری‌های مزمن، در طول ۲۰ سال آینده، ۴۷ تریلیون دلار از اقتصاد جهانی ما هزینه خواهد شد.
متاسفانه، این سونامی از بیماری مزمن به طور فزاینده‌ای به خوردن رژیم غذایی محبوب ما، نان، وسایل زندگی و تمام محصولات گندم، در همه چیز از سوپ‌ها تا برخی نوشیدنی‌ها و از رژ لب تا چسب پاکت‌ها بستگی دارد.
آنچه در این مقاله می‌خوانید :
مصرف گندم، چگونه مشکل ساز می‌شود؟
گندم، منبع اصلی گلوتن در رژیم غذایی ما است. تاریخچهٔ مصرف گندم با تاریخچهٔ بیماری‌های مزمن و چاقی در سراسر جهان همراه است. امروزه دیوار سوپرمارکت‌ها پر از تبلیغات محصولات مختلف غذایی است که سرشار از گندم و ذرت‌اند.
گندم مدرن!
مشکل فقط مقدار مصرف نیست، بلکه اجزای مخفی گندم است که باعث افزایش وزن و بیماری می‌شود. این همان گندمی نیست که مادربزرگ‌هایتان در پخت نان از آن استفاده می‌کرده‌اند. این گندم مدرن جدید ممکن است شبیه گندم قبلی باشد، اما در سه چیز متفاوت است که همه باعث چاقی، دیابت، بیماری قلبی، سرطان، زوال عقلی و حتی بیشتر می‌شود.
- حاوی یک نشاستهٔ فوق‌العاده به نام آمیلوپکتین A است.
- این نوع از گندم حاوی شکلی از سوپر گلوتن است که به شدت باعث التهاب می‌شود.
- این نوع فوق‌العاده اعتیادآور است و باعث میل بیشتر شما به خوردن آن می‌شود.
خوردن گلوتن، چگونه باعث بروز بیماری می‌شود؟
بیشترین خطر هنگامی ایجاد می‌شود که گلوتن موجب التهاب در بدن شود که این التهاب مانند یک آتش‌سوزی سراسر بدنتان را فرا گیرد. در واقع، این ماده به پوشش روده آسیب وارد می‌کند، اما چگونه؟
اگر شما پوشش رودهٔ خود را باز کنید، مساحت آن برابر با مساحت زمین تنیس خواهد شد. سیستم ایمنی بدن شما شروع به حمله به پروتئین‌های خارجی موجود در محصولات گندمی که میل کردید می‌کند، که باعث التهاب می‌شوند و بیماری‌های قلبی، زوال عقل، سرطان، دیابت و غیره را به‌وجود می‌آورند.
دکتر Alessio Fasano، یک متخصص سلیاک دانشکدهٔ پزشکی دانشگاه مریلند، پروتئینی به نام zonulin را در روده کشف کرد که مقدار آن با قرار گرفتن در معرض گلوتن افزایش می‌یابد. زونولین سیمان بین سلول‌های روده‌ای را که به طور معمول از سیستم ایمنی بدن در مقابل پروتئین‌های خارجی محافظت می‌کند، از بین می‌برد.
گندم چگونه باعث چاقی و اضافه وزن می‌شود؟
چند مسئله نسبتاً ساده وجود دارد که گندم در تمام اشکال گوناگون آن مثل نان گندم، نان سفید، نان چند دانه، نان پرشده، نان ترش، ماکارونی، رشته فرنگی، شیرینی، پیتزا و … به افزایش قابل توجه وزن دامن می‌زند:
1. گلوکز بالا و انسولین بالا
این مسئله منحصر به گندم نیست و با سایر غذاهای دارای شاخص گلایسمی بالا (بله! گندم دارای شاخص گلایسمی بسیار بالاست)، مانند ذرت و نشاسته و برنج مشترک است. شاخص گلایسمی یا همان شاخص قند خون بالا به این معنی است که مصرف آن ماده غذایی با ایجاد قند خون بالا باعث انسولین خون بالا می‌شود (برای اطلاعات بیشتر مقاله “شاخص گلایسمی چیست و چگونه با کنترل آن می‌توان چاقی را کنترل کرد؟” را بخوانید).
این اتفاق در چرخه ۹۰ تا ۱۲۰ دقیقه‌ای رخ می‌دهد. انسولین بالا که به طور ناگهانی همراه با قند خون بالاست، با گذشت زمان و مکرر رخ می‌دهد و این عملکرد مقاومت انسولینی در بافت‌های بدن ایجاد می‌کند. مقاومت به انسولین باعث تجمع چربی، به ویژه چربی احشایی شکمی، و همچنین دیابت و پیش دیابت می‌شود. هرچه چربی احشایی تجمع بیشتری پیدا کند، مقاومت به انسولین بیشتر می‌شود و این چرخه پیش می‌رود. و این‌ها همه یعنی روز به روز چاق‌تر از قبل!
این چرخه ۹۰ تا ۱۲۰ دقیقه‌ای با کاهش سریع قند خون به پایان می‌رسد. این هیپوگلیسمی شدید و تحریک پذیر است و ۲ ساعت پس از خوردن صبحانهٔ حاوی غلات رخ می‌دهد. هیپوگلیسمی با مقدار بیشتر کربوهیدرات از بین می‌رود اما چرخه دوباره تکرار می‌شود.
2. پروتئین گلیادین
پروتئین گلیادین منحصر به گندم است که در حال حاضر افزایش یافته و برای تغییر ژنتیکی آن‌ها در جهت افزایش اشتها به کار برده می‌شود.
تنها یک غذا وجود دارد که مقادیر قابل توجهی از ترکیبات تریاک در جریان خون و مغز را تولید می‌کند و آن گلیادین گندم است.
این مسئله به این دلیل است که گلیادین‌ها به اگزورفین‌ها، پلی‌پپتیدهای مورفین مانند مغز وارد می‌شوند. اگزورفین‌ها می‌توانند توسط داروهای مسدودکنندهٔ مواد مخدر مانند نالترکسون مسدود شوند.
یک شرکت داروسازی با استفاده از مطالعات بالینی خود نشان داد که مصرف نالترکسون باعث کاهش وزن می‌شود. به طوری که افراد تحت نظر مطالعه با مصرف آن پس از ۶ ماه ۲۲ پوند کاهش وزن داشتند. افرادی که اضافه وزن دارند با مصرف مسدود کننده‌های مواد مخدر، مصرف کالری خود را ۴۰۰ کالری در روز کاهش می‌دهند.
3. مقاومت به لپتین
گرچه داده‌ها اولیه هستند اما نشان داده‌اند آگلوتینین جوانهٔ گندم، توانایی مهار گیرندهٔ لپتین را دارد و باعث مقاومت به لپتین می‌گردد. مقاومت لپتین یکی از عوامل مهم ناکامی افراد در دوره‌های کاهش وزن هست. این امر ممکن است نشان دهد که چرا می‌گویند حذف ۵۰۰ کالری مصرف گندم در روز، ۳۵۰۰ کالری از دست دادن وزن را به ارمغان می‌آورد.
موضوع بسیار مهم و کلیدی “مقاومت به لپتین و تاثیر آن بر چاقی” قبلا در مجله ژن سبز منتشر شده است که پیشنهاد می‌کنیم آن را بخوانید. تا زمانی که فکری به حال مقاومت به لپتین نکنید، انتظار لاغر شدن راحت نداشته باشید!
راه حل مشکل گلوتن گندم چیست؟
با وجود تمامی مشکلاتی که از گندم ذکر کردیم، نمی‌توان تنها راه حل رهایی از مشکل گندم را حذف آن دانست!
اگر مطالب پیشین مجله ژن سبز در مورد ” رژیم‌های لاغری ” را دنبال کرده باشید، می دانید که ما رژیم‌های متعادل و متنوع را که توسط متخصص برای هر شخصی تنظیم می‌شوند، تأیید می‌کنیم.
در چنین رژیمی شما با رعایت میزان مصرف به اندازه، می‌توانید از تمامی محصولات سالم استفاده کنید. درواقع می‌توان حتی از گلوتن گندم و محصولات جانبی آن نیز استفاده کرد به شرط میزان مصرف و سایر جزئیات تخصصی!
Refrences: www.wheatbellyblog.com:Why wheat makes you fat www.huffpost.com:Three Hidden Ways Wheat Makes You Fat bouldernaturalhealth.com:Wheat and Weight Gain: How Eating Wheat Can Make You Fat