آشنایی با انواع داروهای اعتیادآور

داروهای مورد سوء استفاده لزوماً داروهای خیابانی نیستند که زیاد در موردشان شنیده‌اید. در کنار ماریجوانا، داروهای قانونی که به صورت تجویز شده و یا بدون نسخه تحویل گرفته می‌شود، اگر به میزان درست و در جای درست استفاده نشوند نیز، می‌توانند از دسته داروهای اعتیادآور باشند.

با مطالعهٔ این مقاله از مجله ژن سبز، خانواده خود را ایمن نگه‌دارید، چرا که مواد مخدر همیشه به فرم قرص و کپسول ظاهر نمی‌شود.

• باربیتورات‌ها
• بنزودیازپین‌ها
• داروهای خواب‌آور
• کدئین و مورفین
• اکسی‌کانتین
• آمفتامین‌ها
• متیل‌فنیدیت
• دکسترومتورفان (DXM)
• سودوافدرین

باربیتورات‌ها(Barbiturates)

این دسته از داروها مانند فنوباربیتال خواب آور هستند. این داروها در اضطراب، مشکلات خواب و در بعضی از انواع صرع کمک‌کننده است. اما اگر بیشتر از مقادیر تجویز شده استفاده شوند می‌توانند اعتیادآور باشند.

دوز زیاد این داروها، می‌تواند باعث زحمت در نفس کشیدن شود به‌خصوص زمانی که همراه الکل استفاده شوند.

اگر بدون باربیتورات ها عملکردتان مختل شده است، از یک متخصص کمک بگیرید و این موضوع را بدانید که اگر به صورت سرخود، داروی مصرفی قطع شود، می‌تواند منجر به سندرم قطع (withdrawal) شود که موضوع خطرناکی است.

بنزودیازپین‌ها(Benzodiazepines)

آلپروزولام (زاناکس) و دیازپام (والیوم) دو مثال از این خانواده هستند. این دسته از داروها نیز آرام بخش هستند و در مشکلاتی مانند اضطراب، حملات پانیک و مشکلات خواب می‌توانند کمک کننده باشند.

این دسته از داروها، به خوبی عمل می‌کنند و عملی سریع‌تر از باربیتورات ها دارند. اما استفاده زیاد از آن‌ها می‌تواند سبب ایجاد وابستگی فیزیکی و اعتیاد شود.

داروهای تجویز شده برای هر فردی را نباید در دسترس فرد دیگری قرار داد و آن‌ها تنها برای فردی هستند که دارو برایش تجویز شده است.

داروهای خواب‌آور

اگر در خوابیدن خود دچار مشکل هستید، داروهایی مانند زولپیدم و زالپلون می‌توانند استراحتی که به آن نیاز دارید را برایتان فراهم کنند اما اگر آن‌ها را بیشتر از زمانی که دکتر برایتان تجویز کرده استفاده کنید ممکن است باور کنید که برای خوابیدن به آن‌ها نیازمند هستید.

اگرچه این داروها به اندازه دیگر داروها اعتیادآور نیستند اما پزشکان نگران استفاده نابه‌جا از آن‌ها بدون تجویز پزشک، هستند.

کدئین و مورفین

بعضی از داروهای رایج تجویز شده که مورد سوءاستفاده قرار می‌گیرند، داروهای ضد درد هستند به خصوص داروهای اپیوئیدی.

این داروها باعث کاهش درد می‌شوند اما در دوزهای بالا می‌توانند باعث ایجاد حس سرخوشی و عوارض جانبی بد شوند.

پزشکان به طور معمول مورفین را برای دردهای شدید و کدئین را برای دردهای ملایم و سرفه تجویز می‌کنند.

اکسی‌کانتین(Oxycontin)

یک مسکن اپیوئیدی دیگر اکسی‌کانتین است. افرادی که آن را می‌شکنند و به صورتی تزریقی استفاده می‌کنند به میزان زیادی امکان اوردوز (Over dose) آن‌ها وجود دارد.

داروهای اپیوئیدی باعث حالت گیجی و یبوست می‌شود. همچنین در دوز های زیاد می‌توانند سبب ایجاد مشکلات تنفسی جدی شود.

آمفتامین‌ها

محرک‌هایی مانند آمفتامین برای افرادی با مشکل بیش فعالی (ADHD) کمک کننده هستند. اما بعضی از افراد از آمفتامین‌ها جهت افزایش انرژی، افزایش هوشیاری و یا برای کاهش وزن استفاده می‌کنند.

این دسته از داروهای اعتیادآور ، جزو داروهای اعتیادآور قوی هستند. دوز بالای آن‌ها می‌تواند باعث افزایش دمای بدن، بی‌نظمی در ضربان قلب و حتی ایست قلبی شود.

متیل‌فنیدیت(Methylphenidate)

همهٔ شما نام ریتالین را که اسم تجاری متیل فنیدیت است را شنیده‌اید.

این دارو هم داروی دیگری برای افراد مبتلا به بیش فعالی است.

اگر شما داروهای محرک را با داروهای ضد احتقان های رایج مانند سودوافدرین مصرف کنید، می‌تواند سبب افزایش فشار خون و ضربان قلب غیرعادی شود.

دکسترومتورفان (DXM)

تجویز این دارو مشکلی را ایجاد نمی‌کند و یکی از داروهای رایجی ایست که در توقف سرفه به هنگام سرماخوردگی کاربرد دارد و می‌توان بدون نسخه آن را از داروخانه تهیه کرد، اما دوز زیاد آن می‌تواند موجب توهم شود و مصرف آن بیشتر در میان نوجوانان دیده می‌شود، چرا که به راحتی در کابینت داروها یافت می‌شود.

دوز بالای آن باعث تهوع، ضربان قلب تند و در موارد نادر آسیب به مغز می‌شود.

سودوافدرین (pseudoephedrine)

این دارو یک داروی ضد احتقان است که در سرماخوردگی مصرف زیادی دارد و بدون نسخه هم می‌توان آن را تهیه کرد.

این دارو برای آبریزش بینی استفاده می‌شود و همچنین یکی از اجزای متامفتامین (شیشه) است.

بنا به دلایل اعتیادآور بودن برخی از داروهای سرماخوردگی، وزارت بهداشت، وجود دستور و نسخه پزشک، برای برخی از این داروها را ضروری اعلام کرده است.

بسیاری از افراد تصور می‌کنند داروهایی که در خانه پیدا می‌شوند ایمن‌تر از داروهایی هستند که در خیابان استفاده می‌شود چراکه داروهای قانونی هستند.

برای آن‌ها ریسک‌هایی که وجود دارد را توضیح دهید؛ کابینت داروهای خود را تمیز کنید و از شر داروهایی که استفاده نمی‌کنید خلاص شوید.