عرق کردن زیاد (هایپرهیدروزیس) ؛ دلایل و راهکارهای بهبود آن

عرق کردن زیاد یکی از مشکلات سرسام‌آور بسیار معمول است و هایپرهیدروزیس (Hyperhidrosis) نیز یکی از دلایل ناشناخته آن است.

بعضی از ورزشکاران در طول تمرین با مسئله تعریق زیاد دست و پنجه نرم می‌کنند؛ اما حتی زمانی که افراد در حال فعالیت نیستند نیز تعریق بیش از حد ممکن است در زیر بغل یا در ناحیه کشاله ران دیده شود که باعث خجالت و ناراحتی می‌شود.

این مشکل می‌تواند هدفی برای بررسی علل عرق کردن و نیز پیدا کردن بهترین راه حل برای مواجهه با آن باشد. در این مقاله از تیم ژن سبز نیز به همین مسئله پرداخته‌ایم. همراه ما باشید.

چرا عرق می‌کنیم؟

بدن ما همواره به دنبال آزادکردن گرما و خنک‌شدن است. حتی اگر متوجه نشوید، تمام مدت در حال عرق‌کردن هستید. در اغلب موارد، عرق‌کردن طبیعی است.

عرق در غدد واقع در لایه دِرم پوست شما تولید می‌شود و از طریق منافذ کوچک موجود در پوست آزاد می‌شود. هر 2.5 سانتی‌متر مربع از پوست حاوی حدود 650 غده عرق است.

عرق معمولاً به سرعت تبخیر می‌شود، بنابراین شما متوجه وجود آن نمی‌شوید.

در برخی از موارد بروز عرق ممکن است شدیدتر باشد. اگر بدن شما در معرض تغییرات هورمونی باشد، احتمال بیشتری برای عرق کردن بیش از حد وجود دارد. عرق کردن با شدت زیاد در طول سال‌های نوجوانی و برای زنان در طول یائسگی بسیار شایع است.

چطور بفهمیم زیاد عرق می‌کنیم؟

هیچ معیار تشخیصی مشخصی برای این‌که نشان دهد دقیقاً چقدر عرق بیش از حد است، وجود ندارد، اما اگر کسی به پزشک مراجعه کند و شاکی باشد که بیش از حد عرق می‌کند، احتمالاً دچار هایپرهیدروزیس است.

حال با مفهموم هایپرهیدروزیس بیشتر آشنا می‌شویم:

هایپرهیدروزیس چیست؟

هایپرهیدروزیس، پلی هیدروزیس یا sudor rhea، شرایطی است که با عرق‌کردن زیاد مشخص می‌شود. عرق کردن زیاد می‌تواند فقط در یک ناحیه از بدن و یا در کل بدن اتفاق بیافتد.

اگرچه این مشکل سلامتی را تهدید نمی‌کند، اما می‌تواند ناراحت کننده باشد و باعث خجالت و آسیب‌های روانی دیگر شود. در این مطلب ما به بررسی دلایل و درمان هایپرهیدروزیس می‌پردازیم.

حقایقی در مورد هایپرهیدروزیس (تعریق زیاد)

هایپرهیدروزیس معمولاً در دوران نوجوانی آغاز می‌شود. برای برخی، علائم هایپرهیدروزیس بسیار شدید است که باعث خجالت، ناراحتی و اضطراب می‌شود. گزینه‌های شغلی بیمار، فعالیت‌هایی که در زمان آزاد خود انجام می‌دهد، روابط شخصی و رفاه احساسی ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد.

عرق کردن زیاد یا هایپرهیدروزیس معمولاً در دست‌ها، پاها، زیر بغل و کشاله ران به دلیل غلظت نسبتاً بالایی از غدد عرق فعال ایجاد می‌شود.

انواع هایپرهیدروزیس

مشکلا هایپرهیدروزیس به چند دسته تقسیم می‌شود که شناخت آن‌ها برای پیگیری بهتر نحوه درمان عرق کردن زیاد خالی از لطف نیست.

هایپرهیدروزیس کانونی

زمانی که عرق کردن زیاد به صورت موضعی است. به عنوان مثال، پرفیوژن پالموپالتانار، عرق بیش از حد کف دست و پا است.

هایپرهیدروزیس عمومی

عرق‌کردن بیش از حد که تمام بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

هایپرهیدروزیس ممکن است از زمان تولد وجود داشته باشد یا بعداً ایجاد شود. با این حال، در اکثر موارد تعریق بیش از حد از سال‌های نوجوانی ایجاد می‌شود. این وضعیت می‌تواند به دلیل شرایط جسمانی خاص باشد یا علت ظاهری خاصی نداشته باشد.

هایپرهیدروزیس اولیه ایدیوپاتیک

“ایدیوپاتیک” به معنی “علت ناشناخته” است. این نوع هایپرهیدروزیس، در اغلب موارد موضعی است.

هایپرهیدروزیس ثانویه

تحت تأثیر شرایط جسمانی مانند چاقی، نقرس، یائسگی، تومور، مسمومیت به جیوه، دیابت و یا هیپرتیروئیدی (غده تیروئید بیش از حد فعال) ایجاد می‌شود.

علل هایپرهیدروزیس اولیه

قبلاً مردم تصور می‌کردند که هایپرهیدروزیس اولیه به شرایط ذهنی و عاطفی بیمار مرتبط است. این وضعیت، روان شناختی بوده و فقط تحت تأثیر فشارخون، اضطراب یا عصبی شدن قرار داشته است.

با این حال، تحقیقات اخیر نشان داده است افرادی که دارای هایپرهیدروزیس اولیه هستند، اگر در معرض عوامل روحی مشابه قرار گیرند، با سایر افراد تفاوتی در میزان اضطراب و عصبانیت ندارند.

در حقیقت، این موضوع برعکس است. به طوری که افراد دارای هایپرهیدروزیس بیشتر در معرض فشارهای روحی و احساسی قرار می‌گیرند.

مطالعات هم‌چنین نشان داده‌اند که برخی از ژن‌ها در افزایش هایپرهیدروزیس نقش دارند و این باعث می‌شود احتمال بیشتری برای به ارث بردن این بیماری وجود داشته باشد. اکثر بیماران مبتلا به هایپرهیدروزیس اولیه دارای یک خواهر و برادر یا والدین مبتلا به آن هستند.

دلایل هایپرهیدروزیس ثانویه

• آسیب نخاعی
• مصرف زیاد الکل
• اضطراب
• دیابت
• نقرس
• بیماری‌های قلبی
• هایپرتیروئیدیسم (پرکاری تیروئید)
• چاقی
• بیماری پارکینسون
• حاملگی
• نارسایی تنفسی
• بعضی از سرطان‌ها
• برخی عفونت‌ها
• ایدز
• مالاریا
• توبرکلوزیس
• برخی از داروها، از جمله برخی از داروهای ضد افسردگی، آنتی کولین استراز (برای بیماری آلزایمر)، پیلوکارپین (برای گلوکوم) و پروپرانولول (پرولاپولین)

درمان هایپرهیدروزیس:

خوشبختانه چندین گزینه وجود دارد که می‌تواند علائم را به طور مؤثر درمان کند.

بزرگ‌ترین چالش در درمان هایپرهیدروزیس، شمار قابل توجهی از افرادی است که به دلیل خجالت و یا به خاطر این‌که نمی‌دانند درمان موثری وجود دارد، به دنبال درمان پزشکی نیستند.

درمان‌های طبیعی تعریق زیاد:

برخی از تغییرات در فعالیت‌های روزانه و شیوه زندگی ممکن است به بهبود علائم کمک کند:

اسپری‌های ضد عرق

دئودورانت‌ها عرق را متوقف نمی‌کنند، اما اسپری‌های ضد عرق این کار را انجام می‌دهند. بعضی از ضد عرق‌های تجویزی شامل کلرید آلومینیوم هستند که غدد عرق را به هم متصل می‌کنند.

سپرهای محافظ

پدهایی هستند که برای محافظت از لباس از عرق کردن در زیر بغل پوشیده می‌شوند.

لباس

برخی از الیاف مصنوعی مانند نایلون ممکن است نشانه‌ها را بدتر کنند. لباس‌های شل گزینه‌های بهتری هستند.

کفش‌ها

مواد مصنوعی احتمال دارد علایم را بدتر کنند. بهتر است از مواد طبیعی مانند چرم استفاده شود.

پیشنهاد مطالعه: کفش مناسب پیاده‌روی

جوراب

بعضی از جوراب‌ها، از قبیل جوراب‌های ضخیم و نرم ساخته شده از الیاف طبیعی، برای جذب رطوبت بهتر هستند.

اگر این اقدامات مؤثر نباشد، درمان پزشکی هایپرهیدروزیس ممکن است کمک کند.

درمان پزشکی هایپرهیدروزیس

قطعاً شیوه درمان پزشکی این مشکل یا هر بیماری دیگری را باید پزشک متخصص برای شما مشخص کند؛ اما در این بخش به طور کلی انواع راه‌های درمان این بیماری را معرفی می‌کنیم.

Iontophoresiss

دست‌ها و پاها در یک کاسه آب غوطه‌ور هستند. یک جریان الکتریکی بدون درد از طریق آب عبور می‌کند. اکثر بیماران نیاز به دو تا چهار دورهٔ درمانی 20 تا 30 دقیقه‌ای دارند.

سم بوتولینوم (تزریق بوتاکس)

تزریق بوتاکس برای بلوک کردن اعصابی است که غدد عرق را تحریک می‌کنند. بیماران مبتلا به هایپرهیدروزیس ممکن است چندین تزریق برای نتایج مؤثر داشته باشند.

داروهای آنتی کولینرژیک

این داروها انتقال دهنده‌های عصبی پاراسمپاتیک را مهار می‌کنند. بیماران معمولاً بهبود علائم را در حدود 2 هفته متوجه می‌شوند.

آندوسکوپی سمپاتکتومی توراسیک (ETS)

این مداخله جراحی تنها در موارد شدید که به درمان‌های دیگر پاسخ داده نشده است توصیه می‌شود و در آن اعصابی که پیام را به غدد عرق حمل می‌کنند، قطع می‌شوند.

ETS ممکن است برای درمان هایپرهیدروزیس ( تعریق زیاد) صورت، دست و یا زیر بغل مورد استفاده قرار گیرد. اما برای درمان هایپرهیدروزیس پاها به دلیل خطر اختلال در عملکرد جنسی دائمی توصیه نمی‌شود.

عرق کردن زیاد را ریشه کن کنید!

قطعا برای حل هر مشکل پزشکی به صورت ریشه‌ای، توصیه ما مراجعه به پزشک یا متخصص مربوطه است.

البته درمان‌های طبیعی که ذکر شد می‌توانند به شما تا حدی کمک کنند؛ اما اگر همچنان از عرق کردن زیاد رنج میبرید، پیش پزشک بروید.

منابع:
webmd.com: Causes of Excessive Sweating
verywellfit.com: Excessive Sweat: Potential Causes and Possible Solutions