گیاه خارمریم (Silybum marianum) گیاهی دارای گل‌هایی بنفش‌رنگ و بسیار زیباست. اما آنچه این گیاه را معروف و محبوب کرده است زیبایی آن نیست. تاثیر گیاه خارمریم برای درمان کبد چرب بوده که آن را بسیار مشهور و خاص کرده است.

در این مقاله به تأثیرات این گیاه بر کبد چرب غیرالکلی می‌پردازیم.

کبد چرب چیست؟

بیماری کبد چرب یک بیماری التهابی است که در آن چربی درون سلول‌های کبدی جمع شده و به‌تدریج عملکرد کبد و ساختار آن را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

کبد چرب در مراحل اولیه بیماری خطرناکی نیست اما چنانچه به درمان و بهبودی آن توجه نشود ممکن است به‌مرور منجر به ابتلا به سرطان کبد شود.

از آنجا که پیش از این در مطلبی اختصاصی کبد چرب را کامل معرفی کرده‌ایم، بیش از این مقدمه‌چینی نمیکنیم و به سراغ تاثیر گیاه خارمریم بر کبد چرب می‌رویم.

محققان درمان این بیماری را با تغییر عادات غذایی نادرست به صحیح، افزایش فعالیت فیزیکی و کنترل استرس می‌دانند؛ اما مطالعات مختلف اثر برخی مواد بر روی این بیماری را مورد بررسی قرار داده‌اند. یکی از این مواد گیاه خارمریم است.

پیشنهاد مطالعه: پیشگیری از کبدچرب با رژیم غذایی

فواید گیاه خارمریم برای درمان کبد چرب

همان‌طور که گفته شد خارمریم یک گیاه گل‌دار است. مطالعات نشان داده‌اند که این گیاه حاوی ماده‌ای به نام سیلیمارین است که اثرات بهبود دهنده کبد چرب آن به دلیل این ماده است.

معجزه‌ی گیاه خارمریم یا سیلیمارین برای بیماری کبد چرب - مجله ژن سبز
گیاه خار مریم قرن‌هاست که توسط مردم دنیا جهت بهبود بیماری‌های کبد و مجاری صفراوی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

پژوهش‌ها نشان‌دهنده اثرات آنتی‌اکسیدانی ماده سیلیمارین هستند که احتمالاً بهبودی ایجاد شده توسط این ماده به دلیل همین مزایای آنتی‌اکسیدانی باشد.

برخی از مطالعات نشان داده‌اند که سیلیمارین سطح آنزیم‌های کبدی را کاهش داده و التهاب کبد را بهبود می‌بخشد. همچنین کبد را در بازسازی بافت‌های تخریب‌شده یاری می‌کند.

برخی مطالعات دیگر نیز نشان داده‌اند که سیلیمارین باعث کاهش سطح کلسترول خوب و بد و همچنین تری‌گلیسرید خون می‌شود.

علاوه بر این مطالعات دیگر نیز نشان داده‌اند که سیلیمارین به‌ تنهایی و همراه با ویتامین E باعث بهبود مقاومت به انسولین، التهاب و آسیب کبدی در بیماران مبتلا به کبد چرب می‌شود.

پیشنهاد مطالعه: چطور ویتامین E بیشتری جذب کنیم؟

گفته می‌شود که اثر آنتی‌اکسیدانی سیلیمارین از پیوستن سم‌ها به سلول‌های کبدی جلوگیری کرده و باعث کاهش تخریب بافت کبد به وسیله مواد اکسیدان یا رادیکال‌های آزاد می‌شود.

درمان بیماری کبد چرب با گیاه خارمریم

با توجه به مطالب گفته‌شده به نظر می‌رسد سیلیمارین و به دنبال آن گیاه خارمریم می‌توانند در بهبود بیماری‌های کبدی به‌ویژه کبد چرب غیرالکلی مؤثر باشند.

اما نکته‌ی حائز اهمیت در این خصوص این است که سیلیمارین تنها یک مکمل است. به این معنا که درمان قطعی و کاملی برای کبد چرب محسوب نمی‌شود.

همان‌طور که گفته شد درمان اصلی این بیماری اصلاح سبک زندگی (تغذیه، فعالیت بدنی، کنترل استرس) است که در سایر مقالات کبد چرب مجله ژن سبز صحبت شده‌اند.

گذشته از این، با وجود حجم بالای مطالعات انجام‌شده اما باز هم به دلیل وجود برخی نتایج متناقض، اثرات مثبت آن به طور کامل مورد پذیرش قرار نگرفته‌اند؛ بنابراین مصرف این گیاه باید با احتیاط صورت گیرد.

بیشتر متخصصان بر این باورند که به دلیل وجود انواع مواد شیمیایی در داروهای گیاهی، بهتر است ماده مؤثره موردنظر از گیاه جدا شده و به صورت قرص، کپسول یا سایر اشکال دارویی در اختیار بیماران قرار گیرد.

و نکته آخر

هرچند که این ماده یا هر ماده مؤثره دیگری که از گیاهان استخراج می‌شود زمینه طبیعی دارد اما برخلاف تصور بیشتر مردم باید توجه کنید که مصرف این مکمل یا هر دارو یا مکمل دیگری باید طبق دستور و نظر پزشک یا کارشناس تغذیه صورت گیرد.

منابع:
webmd.com: Does Milk Thistle Help Your Liver
healthline.com: Fatty Liver: What It Is, and How to Get Rid of It
Treatment of Nonalcoholic Fatty Liver Disease: Where do we stand? An Overview. Asad Dajani and Adnan AbuHammour. Saudi J Gastroenterol. 2016 Mar-Apr; 22(2): 91–105.

The therapeutic effect of silymarin in the treatment of nonalcoholic fatty disease. A meta-analysis (PRISMA) of randomized control trials. Sheng Zhong, MD, PhD,a,b,c Yuxiang Fan. Medicine (Baltimore). 2017 Dec; 96(49): e9061.
Silymarin attenuated hepatic steatosis through regulation of lipid metabolism and oxidative stress in a mouse model of nonalcoholic fatty liver disease (NAFLD).Xunjun Ni and Haiyan Wang. Am J Transl Res. 2016; 8(2): 1073–1081.