پماد زینک اکساید برای چیست + 5 کاربردی که نمیدانید!
پماد زینک اکساید یک داروی موضعی حاوی ترکیب معدنی «زینک اکساید» است. این پماد محافظ میتواند با ایجاد یک لایهی محافظ روی پوست مانع از، ازدست دادن رطوبت و ورود عوامل بیماری زا شود.
با وجود تمام فواید پماد زینک اکساید برای پوست و سلامتی، ممکن است برای بعضی از افراد با عارضههای جانبی همراه باشد. در ادامه این مطلب در ژن سبز بیشتر به آن میپردازیم.
در یک کلام: زینک اکساید یک کرم، پماد یا خمیر دارویی است که التهابات پوستی مانند بریدگی، سوختگی یا بثورات پوشک نوزاد را درمان یا از آن جلوگیری میکند. طبق شواهد این پماد خاصیت ضد باکتریایی و ضد عفونی کننده دارد. برخی از انواع زینک اکساید از پوست شما در برابر اشعه ماوراء بنفش خورشید محافظت میکنند.
برخی نکات مهم در مورد مصرف پماد زینک اکساید:
پماد زینک اکساید چیست؟
زینک اکساید یا همان Zinc oxide به عنوان یک ماده معدنی به صورت یک محصول مراقبتی با خواص آنتی باکتریال، ضد التهابی و ترمیم کنندگی فروخته میشود.
میتوانید از این محصول برای درمان مشکلات پوستی مثل سوختگی، التهاب، لکهای پوستی، خراشهای جزئی، جوش و یا درمان و پیشگیری از بثورات و راش پوشک (Diaper Rash) استفاده کنید. زینک اکساید با ایجاد یک لایهی محافظ مانع از برخورد مستقیم پوست با عوامل محرک شده و به بازسازی سلولهای پوستی کمک میکند.
زینک اکساید با ایجاد یک لایهی محافظ مانع از برخورد مستقیم پوست با عوامل محرک شده و به بازسازی سلولهای پوستی کمک میکند.

برندهای رایج در ایران:
-
پماد موضعی ایپوزینک ۲۵%
-
زینک اسکاید فیروز ۱۰%

ترکیبات پماد زینک اکساید
جدول زیر ترکیبات رایج و حدود درصد آنها در فرمولهای معمولی پماد زینک اکساید را نمایش میدهد.
| نام ترکیب | درصد تقریبی | کاربرد / نقش در پماد |
|---|---|---|
|
زینک اکساید (Zinc Oxide) |
10% تا 25% (گاهی تا 40%) |
مادهٔ فعال اصلی — ضدالتهاب، ضدتحریک و محافظ پوست |
|
وازلین (Petrolatum) |
50% تا 70% |
پایهٔ پماد — نرمکننده و محافظ رطوبت |
|
لانولین (Lanolin) |
5% تا 15% |
نرمکننده و مرطوبکننده پوست |
|
پارافین (Paraffin) |
5% تا 10% |
افزایش چسبندگی و ضخامت پماد |
|
روغن معدنی یا روغن نباتی |
5% تا 10% |
کمک به پخش بهتر پماد روی پوست |
|
آب تصفیهشده (در نوع کرمی) |
متغیر |
تنظیم غلظت و بافت محصول |
توجه: ترکیب و درصدها بسته به برند و نوع محصول (پماد سنگین، کرم سبک یا محلول) متفاوت است.
پماد زینک اکساید برای چیست؟
پماد زینک اکساید برای محافظت و ترمیم پوست استفاده میشود؛ بهویژه در درمان سوختگی پای نوزاد، التهاب و زخمهای سطحی. این پماد با ایجاد لایهای محافظ، از تحریک پوست جلوگیری کرده و روند ترمیم را تسریع میکند.

پماد زینک اکساید برای پوست صورت
در مورد کاربرد پماد زینک اکساید برای صورت، این موضوع که در ساختار و فرمولاسیون محصولات ضدآفتاب، زینک اکساید همراه با دی اکسید تیتانیوم به کار میرود حقیقت دارد. با این حال این را باید بدانیم که نمیتوان از پماد زینک اکساید به صورت مستقیم به عنوان ضد آفتاب استفاده کرد.
چرا که به خوبی روی پوست پخش نمیشود و همچنین شستن آن با چالش همراه هست. از طرفی دیگر، محصولات ضد آفتاب با در بر داشتن ترکیبات خاص از پوست شما در برابر اشعههای مضر نور خورشید بهتر محافظت میکنند.
پماد زینک اکساید برای رفع تیرگی صورت
بعضی پماد زینک اکساید را به عنوان یک روشن کنندهی پوست نام میبرند و استفاده از آن را روزی چند بار برای رسیدن به نتیجه پیشنهاد میکنند.
واقعیت امر این است که با وجود اینکه اکسید روی از پوست شما در برابر اشعههای مضر نور خورشید مراقبت میکند و جلوی تشدید تیرگیهای پوست را میگیرد؛ اما در مورد کاربرد پماد زینک اکساید برای رفع تیرگی صورت باید بدانید که این محصول نمیتواند به صورت مستقیم باعث از بین بردن لکههای پوستی شود.
تیرگی در بعضی قسمتها به دلیل افزایش میزان ملانین پوست است که برای درمان و کاهش اثرات آن باید از محصولات تخصصی که با مهار آنزیم تیروزیناز باعث کاهش تولید ملانین میشوند استفاده کنید.

پماد زینک اکساید برای چاقی صورت
جایگاه اصلی این پماد در مراقبتهای درمانی پوست است، نه در زیبایی یا تغییر حجم صورت. با این حال، برخی افراد به اشتباه تصور میکنند که مصرف پماد زینک اکساید میتواند باعث پرتر شدن یا چاقی صورت شود، در حالی که چنین تأثیری به هیچ عنوان وجود ندارد.
این پماد هیچ ترکیبی برای افزایش چربی یا حجم بافتهای صورت ندارد و استفاده بیرویه از آن حتی ممکن است باعث بسته شدن منافذ یا ایجاد حساسیت پوستی شود.
برای داشتن صورتی پرتر و شاداب و چاقی صورت با روش درست، روشهای اصولیتری مانند رعایت رژیم غذایی مناسب، نوشیدن آب کافی، خواب کافی و در صورت لزوم مشاوره با پزشک متخصص توصیه میشود.

مطلب مرتبط : برای رسیدن به بهترین راهکار برای چاقی صورت این مطلب از ژن سبز را از دست ندهید.
زینک اکساید برای رفع تیرگی واژن
از جمله خاصیت پماد زینک اکساید روشن سازی پوست نیست اما اگر ناحیه واژن نیاز به ترمیم داشته باشد میتوان استفاده از پماد زینک اکساید 25 درصد را مد نظر قرار داد و مشکلات پوستی این ناحیه را درمان کرد. رفع مشکلاتی مانند لکههای تیره به روشنی پوست و کاهش تیرگی واژن کمک میکند.
استفاده از پماد زینک اکساید برای رفع تیرگی کشاله ران هم کاربرد دارد.

پماد زینک اکساید برای جوش
کرم زینک اکساید میتواند برای درمان لکههای تیره پوست، بافت ناهموار و پرپیگمانتاسیون استفاده شود و برای از بین بردن جای جوش موثر است. این پماد خاصیت ترمیم پوست را دارد. پماد ایپوزینک برای پوست صورت خوب است و به رفع کبودی و جای نیش حشرات هم کمک میکند. در مورد طریقه مصرف پماد زینک اکساید برای جای جوش و جوش صورت کافیست کمی از آن را روی محل مورد نظر بزنید و صبر کنید.

استفاده از پماد زینک اکساید بعد از لیزر
بعد از لیزر، پوست معمولاً حساس، ملتهب و مستعد تحریک یا عفونت است. زینک اکساید با ایجاد یک لایه محافظ روی پوست:
-
التهاب، قرمزی و سوزش را کاهش میدهد،
-
از تماس آلودگی و نور خورشید با پوست جلوگیری میکند،
-
و به ترمیم سریعتر بافت پوست کمک میکند.

پماد زینک اکساید برای زیربغل
از جمله خواص پماد ایپوزینک خاصیت ضدمیکروبی است که از آن میتوان برای از بین بردن باکتریهای زیربغل استفاده کرد. با توجه به این موضوع استفاده از زینک اکساید برای رفع بوی بد زیر بغل گزینهی ایده آلی است. برای این منظور مقداری از این کرم را روی نواحی زیر بغل بمالید.
پماد زینک اکساید برای خارش واژن و اندام تناسلی
زینک دارای خواص ضد التهاب است که برای خارش پوست به ویژه خارش واژن و اندام تناسلی میتواند مفید باشد. اگرچه استفاده از این پماد اثر ضعیفتری از سایر روشها دارد.

خرید قسطی انواع مولتی ویتامینهای مورد نیاز بدن از ژن سبز با ارسال فوری.
فواید پماد زینک اکساید
اگر کسی بپرسد انتخاب پماد زینک اکساید برای چیست باید به او گفت که این پماد خاصیت ضد میکروبی دارد و قابلیت درمان برخی از بیماریهای پوستی را دارد. از آن برای درمان سوختگیهای خفیف استفاده میشود. در از بین بردن راش و بثورات پوشک موثر است.
همچنین لازم به ذکر است، به دلیل خاصیت ضدآفتاب آن و با مسدودکردن اشعه UVA و UVB از سرطان پوست، سوختگی و آسیب پوست پیشگیری میکند.
عوارض پماد زینک اکساید
در بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده کردهاند، عوارض جدی دیده نشده است. در مواقع نادر ممکن است عوارض زیر ظاهر شوند:
·تحریک پوست از عوارض پماد زینک اکسید برای واژن
·بثورات پوستی
·خارش
·سرگیجه
برای جلوگیری از بروز هرگونه عارضه جهت اطمینان با پزشک و یا مشاور مشورت کنید.

چه کسانی نباید از زینک اکساید استفاده کنند؟
اکثر افراد میتوانند پماد زینک اکساید را بدون مشکل استفاده کنند، اما در برخی شرایط نباید یا باید با احتیاط مصرف شود:
-
افرادی که به زینک یا هر یک از اجزای پماد حساسیت دارند
واکنشهایی مثل قرمزی شدید، خارش یا تورم میتواند رخ دهد.
-
زخمهای عمیق، چرکین یا عفونی
پماد ممکن است مانع درمان مناسب عفونت شود.
-
پوست بسیار آسیبدیده بعد از برخی درمانها (مثل لیزرهای سنگین یا جراحیهای پوستی) بدون نظر پزشک
در این موارد باید از کرمهای ترمیمکننده مخصوص استفاده شود.
-
استنشاق یا مصرف خوراکی تصادفی
زینک اکساید فقط برای استفاده خارجی روی پوست است و بلعیدن آن میتواند مضر باشد.
-
نوزادان با پوست خیلی حساس یا مشکلات پوستی نادر
قبل از استفاده بهتر است با پزشک مشورت شود.

انواع و کاربردهای دارویی زینک اکساید
زینک اکساید (Zinc Oxide) ترکیبی معدنی با خواص ضدالتهابی، ضدباکتریایی و محافظتی است. بهطور گسترده در داروهای موضعی و محصولات مراقبت از پوست استفاده میشود. اما درمورد انواع کاربرد های دارویی آن میتوان موارد زیر را نام برد:
-
پماد زینک اکساید: برای التهاب، سوختگیهای سطحی، زخمها و بثورات پوشک.
-
کرم زینک اکساید: سبکتر از پماد و مناسب برای استفاده روزانه و پوست صورت.
-
لوسیون یا امولسیون: مناسب پوستهای چرب یا نواحی وسیع، با اثر خنککننده و ضدالتهاب.

-
پودر زینک اکساید: در پودر بدن و تالک برای کاهش تعریق و تحریک پوستی.
-
کرمهای ضدآفتاب: حاوی زینک اکساید بهعنوان فیلتر فیزیکی اشعههای UVA و UVB.
-
اسپری یا آئروسل: جهت زخمها و سوختگیهای سطحی در نواحی دشوار دسترسی.
-
پمادهای ترکیبی: شامل زینک اکساید همراه با کالامین، سالیسیلیک اسید یا دگزامتازون برای التهاب و عفونت.
-
صابونها و فومهای شستوشو: مناسب پوستهای حساس و مستعد آکنه با اثر آنتیباکتریال ملایم.
ترکیبات و میزان اثربخشی کرم زینک اکساید
| مطالعه / شرایط | درصد زینکاکساید | کاربرد | نتیجه اثربخشی |
|---|---|---|---|
|
زخم فشاری مرحله I و II |
۲۵٪ |
درمان زخم فشاری |
کاهش قرمزی ~۵۰٪؛ ۸۳٪ بهبودی جزئی |
|
بررسی جذب پوستی |
۴۰٪ |
بزرگسالان سالم |
جذب پوستی بسیار کم و بیخطر |
|
مقایسه در بیماران ICU |
نامشخص (کرم زینک) |
پیشگیری از آسیب پوست |
نمره آسیب پوستی پایینتر از گروه کنترل |
|
درمان آکنه با نانوژل |
۰٫۵٪ (ZnO نانو) |
ضایعات آکنه |
کاهش ~۵۸٪ ضایعات التهابی در ۴ هفته |
نکات مهم و ملاحظات
-
درصد زینکاکساید یا ZnO بین مطالعات به شدت متفاوت است (از ~۰٫۵٪ در نانوجل تا ۴۰٪ در پماد جذب پوستی).
-
اثربخشی نیز بسیار بستگی دارد به نوع کاربرد (مثلاً زخم فشاری، آکنه، پیشگیری از آسیب پوست)، فرمولاسیون (کرم، پماد، نانوژل)، غلظت، مدت زمان مصرف، و …
-
جذب سیستمیک زینک پس از استفاده موضعی حتی با غلظتهای بالا نیز بسیار ناچیز بوده است.
-
در مطالعات نانویی (ZnO‑NP) اثربخشی ضدباکتریایی/ضدالتهابی با غلظت پایینتر دیده شده است که ممکن است به خصوصیات فیزیکی ذرات مربوط باشد (مثلاً اندازه نانو، سطح ویژه)

نحوه استفاده از پماد زینک اکساید
این را به یاد داشته باشید که این محصول صرفاً برای استعمال خارجی آماده شده و نباید با چشم یا دهان تماس پیدا کند. درمورد این سوال که چقدر باید این پماد روی پوست بماند باید گفت برای افراد مختلف متفاوت است و بستگی به مشکل پوستی شما دارد. با این حال، در صورت نیاز معمولاً این امکان را دارید که آن را چند بار در روز برای مناطق آسیب دیده استفاده کنید.
اگر در این زمینه به راهنمایی بیشتر یا تخصصیتری نیاز دارید حتماً با متخصص پوست و مو صحبت کنید.

با تاکید بر موارد بالا قبل از استفاده از پماد زینک اکساید حتماً دستورالعمل روی بسته را بخوانید. و به موارد زیر توجه کنید:
·این دارو را فقط روی پوست استفاده کنید.
·اگر کرم وارد چشم شد، سریعاً آن را بشویید.
·روی ناحیه آسیبدیده مقدار زیادی از کرم را بمالید. آن را با بانداژ نپوشانید.
·اگر میخواهید برای کودک خود از این کرم استفاده کنید، حتماً با پزشک اطفال مشورت کنید.
·قبل و بعد از استفاده از کرم زینک اکساید دست خود را بشویید.
مقدار مصرف زینک اکساید
مقدار مصرف پماد زینک اکساید معمولاً به نوع مشکل پوستی بستگی دارد، اما بهطور کلی:
برای هر بار مصرف، لایهای نازک از پماد روی ناحیه تمیز و خشک پوست زده میشود، و در صورت نیاز (مثلاً پس از تعویض پوشک یا شستوشو)، ۲ تا ۳ بار در روز تکرار میشود.

فراموشی مصرف زینک اکساید
معمولاً مصرف این داروی موضعی در زمان نیاز است و دوز خاصی هم برای آن تعیین نمیشود بنابراین اگر یک نوبت دارو را فراموش کردید؛ دوز فراموش شده را نادیده بگیرید و دو برابر مصرف نکنید.
مصرف بیش از حد پماد زینک اکساید
مصرف بیش از حد این محصول عوارض خاصی ندارد اما هنگام استفاده منطقهی آسیب دیده را کامل بپوشانید.
مدت زمان مصرف زینک اکساید
مدت زمان مصرف پماد زینک اکساید به نوع مشکل پوستی و شدت آن بستگی دارد، اما بهطور کلی:
-
سوختگی پای نوزاد یا التهاب سطحی: میتوان ۲–۳ بار در روز تا بهبود کامل استفاده کرد. معمولاً ۳–۷ روز کافی است، مگر اینکه پزشک توصیه دیگری داشته باشد.

-
زخم یا خراش سطحی: هر بار بعد از تمیز کردن محل زخم، لایهای نازک زده میشود و ادامه مصرف تا زمان ترمیم کامل پوست لازم است.
-
بعد از لیزر یا درمانهای پوستی: طبق دستور پزشک، معمولاً چند روز تا یک هفته، هر ۸–۱۲ ساعت یک بار، تا کاهش التهاب و قرمزی پوست مصرف میشود.
پماد زینک اکساید چه مدت روی پوست بماند؟
از این محصول میتوان 2 الی 4 بار در یک روز استفاده کرد. بعد از مصرف صبر کنید تا به طور کامل جذب شود.
دارو های مشابه زینک اکساید
جدول زیر چند داروی مشابه زینک اکساید را نشان میدهد که برای محافظت و ترمیم پوست به کار میروند:
| نام دارو / پماد | ترکیب اصلی | کاربرد اصلی |
|---|---|---|
|
Sudocrem |
زینک اکساید + بنزیل الکل + لانولین |
سوختگی پای نوزاد، التهاب و زخم سطحی |
|
Desitin |
زینک اکساید (40%) |
سوختگی پای نوزاد، التهابات پوستی |
|
Penaten Cream |
زینک اکساید + لانولین | تحریکات پوستی و ادرارسوز |
|
Bepanthen |
دکسپانتنول (ویتامین B5) |
ترمیم زخم، خشکی و التهاب پوست |
|
A+D Ointment |
ویتامینهای A و D + وازلین |
پیشگیری از سوختگی پای نوزاد، خشکی پوست |
|
Calamine Lotion |
زینک اکساید + اکسید آهن |
خارش، گزیدگی و التهاب پوستی |
تداخلات دارویی پماد زینک اکساید
تا به حال گزارشی از تداخل دارویی زینک اکساید ثبت رسمی نشده است. اگر همچنان در این زمینه نگرانی دارید بهتر است داروهایی که مصرف میکنید را به پزشک و یا داروساز اطلاع دهید و سپس از زینک اکساید استفاده کنید.
در نهایت
زینک اکساید یکی از ترکیبات رایج در فرمولاسیون کرمهای ضدآفتاب فیزیکال است و علاوه بر آن برای درمان زخمها و راش پوشک نیز کاربرد دارد. این ماده گاهی در برخی محصولات ضدآکنه هم بهکار میرود، به همین دلیل بعضی افراد از پماد زینک اکساید برای کاهش جوش یا بهبود جای جوش استفاده میکنند.
میزان و مدت زمان مصرف زینک اکساید بسته به شدت آکنه و نوع پوست متفاوت است؛ بنابراین توصیه میشود پیش از مصرف با یک متخصص پوست مشورت کنید. همچنین اگر پوست حساسی دارید یا احتمال واکنشهای آلرژیک در شما وجود دارد، بهتر است بدون تجویز پزشک از محصولات ضدآکنه حاوی زینک اکساید استفاده نکنید.
جمع بندی:
-
از پماد زینک اکساید برای درمان مشکلات پوستی مثل سوختگی، التهاب ، لک های پوستی ، خراش های جزئی، جوش ویا درمان و پیشگیری از بثورات و راش پوشک استفاده می شود.
-
این محصول صرفا برای استعمال خارجی است.
-
از پماد زینک اکساید نمی توان برای از بین بردن لک های پوستی استفاده کرد.
-
زینک اکساید به صورت رسمی با دارو های دیگر تداخلی ندارد.
سوالات متداول پماد زینک اکساید برای چیست
پماد زینک اکساید بعد از میکرونیدلینگ چگونه به کار میرود؟
بعد از انجام میکرونیدلینگ، پوست دچار قرمزی، التهاب و حساسیت موقتی میشود و در این مرحله نیاز به مراقبتهای خاص برای کاهش تحریک و کمک به روند ترمیم دارد. پماد زینک اکساید به دلیل خاصیت ضدالتهابی و محافظتی خود میتواند به صورت یک لایه نازک روی پوست استفاده شود تا التهاب و قرمزی کاهش یابد و از پوست در برابر عوامل محرک خارجی محافظت کند.
پماد زینک اکساید ۲۵ درصد برای لک صورت بهتر است یا 10 درصد؟
پماد زینک اکساید چه ۱۰٪ چه ۲۵٪ برای درمان لک صورت مناسب نیست؛ غلظت بالاتر فقط پوشانندگی و اثر محافظتی بیشتری دارد، اما برای رفع لک بهتر است از کرمهای ضدلک تخصصی استفاده کنید.
پماد زینک اکساید ۲۵ درصد برای چیست؟
پماد زینک اکساید ۲۵ درصد بیشتر برای محافظت و ترمیم پوست به کار میرود. این پماد در مواردی مثل درمان و پیشگیری از راش پوشک نوزادان، تسکین التهاب و سوختگیهای سطحی، کاهش تحریکات پوستی و گاهی برای کمک به بهبود زخمهای سطحی و خراشها استفاده میشود. به دلیل درصد بالای زینک، اثر پوشانندگی و محافظتی قویتری روی پوست دارد.
آیا پماد زینک اکساید برای جوش مفید است؟
اینکه پماد زینک اکساید برای درمان جوش مفید است یا نه، همچنان قطعی نیست. با این وجود، برخی تحقیقات نشان دادهاند که مصرف موضعی زینک اکساید، چه به صورت تکی و چه در ترکیب با سایر مواد، میتواند به کاهش باکتری P. acnes که یکی از عوامل اصلی ایجاد آکنه است، کمک کند.
منابع:
- https://www.everydayhealth.com/skin-conditions/the-benefits-zinc-oxide-skin
- https://www.mayoclinic.org/drugs-supplements/zinc-oxide-topical-application-route/description/drg-20075525
- https://my.clevelandclinic.org/health/drugs/18700-zinc-oxide-cream-ointment-paste