بیماری لوپوس چیست؟ علائم، پیشگیری و درمان

بیماری لوپوس اریتماتوز سیستمیک (Systemic Lupus Erythematosus  یا به اختصار SLE)، بیماری است که در آن سیستم ایمنی بدن فرد به بافت پیوندی که در بیشتر قسمت‌های بدن وجود دارد حمله می‌کند. بافت پیوندی بدن شما سازنده بخش‌هایی مثل خون، غضروف، استخوان و… است. حمله دستگاه ایمنی به این بافت باعث ایجاد التهاب در ارگان‌های مختلف بدن مانند مفاصل، پوست، مغز، قلب، شش‌ها و… می‌شود. بنابراین این بیماری منحصر به اندام و دستگاه خاصی نیست و در سراسر بدن منتشر می‌شود.

آنچه در این مقاله از مجله ژن سبز می خوانید:

• عوامل ایجاد کننده بیماری لوپوس
• علائم بیماری لوپوس
• پیشگیری از ابتلا به بیماری لوپوس
• عوارض بیماری لوپوس
• روش‌های درمان بیماری لوپوس

عوامل ایجاد کننده بیماری لوپوس

به نظر می‌رسد دلیل حمله دستگاه ایمنی بدن، ترکیبی از ژنتیک و عوامل محیطی باشد، به این معنا که برخی عوامل مانند تابش بیش از حد آفتاب، عفونت‌های ویروسی، رژیم غذایی نادرست، استرس، مواجهه با عوامل شیمیایی و مصرف برخی داروها در افراد دارای پیش زمینه ژنتیکی، می‌تواند منجر به فعال شدن ژن‌های ایجاد کننده این بیماری شود. همچنین این بیماری در بین زنان و افراد 15 تا 45 ساله بیشتر دیده می‌شود.

علائم بیماری لوپوس

در این بیماری، الگوی علائم در هیچ دو فرد بیمار، یکسان نیست. علائم ممکن است به صورت ناگهانی یا به تدریج، با شدت‌های متفاوت، بصورت دائمی یا موقتی تظاهر کنند.

به طور کلی علائم لوپوس بسته به دستگاههایی که درگیر بیماری می‌شوند متفاوت است اما از مهمترین علائم آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. خستگی
2. تب
3. درد، خشکی و ورم مفاصل
4. کهیر لوپوسی که روی بینی و گونه‌ها (به شکل یک پروانه) و یا هرجای دیگر بدن را می‌پوشاند.
5. ضایعات پوستی که با تابش آفتاب پدیدار یا بدتر می‌شوند.
6. انگشتان و یا شست‌های سفید یا کبود شده در اثر سرما و یا استرس
7. تنفس کوتاه
8. درد قفسه سینه
9. چشمان خشک
10. سردرد، گیجی و از دست دادن حافظه
11. ریزش مو

پیشگیری از ابتلا به بیماری لوپوس

به طور کلی بهترین راه برای پیشگیری از بیماری‌های خودایمنی، کنترل عوامل خطر آن‌هاست. به عنوان مثال کاهش مواجهه با نور شدید آفتاب به مدت طولانی، کنترل استرس و اضطراب با مراجعه به مشاور و روانشناس و رعایت رژیم غذایی سالم و ضد التهاب می‌تواند از ابتلا به بیماری لوپوس اریتماتوز پیشگیری کند.

عوارض بیماری لوپوس

همانطور که گفته شد این بیماری می‌تواند بیشتر اندام‌های بدن را درگیر کند. از جمله عوارض این بیماری می‌توان موارد زیر را نام برد:

1. اختلالات کلیوی مانند نارسایی کلیه
2. اختلالات مغز و سیستم عصبی مانند اختلال حافظه، مشکلات بینایی، تغییرات خلقی و…
3. مشکلات خون و رگهای خونی مانند کم‌خونی، افزایش خطر خونریزی یا لخته شدن خون
4. اختلالات تنفسی مانند کاهش ظرفیت تنفسی شش‌ها و درد در هنگام تنفس
5. مشکلات قلبی مانند افزایش خطر بیماری‌های قلبی و عروقی

” چنانچه شما به مدت طولانی و بی دلیل دچار هر یک از علائم نامبرده شدید، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.”

روش‌های درمان بیماری لوپوس

از داروهای مورد استفاده در این بیماری به موارد زیر می‌توان اشاره کرد:

1. داروهای ضد التهاب برای کاهش خشکی و درد مفاصل
2. پمادهای استروئیدی جهت کاهش علائم پوستی
3. داروهای سرکوب کننده دستگاه ایمنی (کورتیکواستروئیدها یا اصطلاحاً کورتون ها)
4. انواع مسکن‌ها برای کاهش درد
5. داروهای ویژه عوارض بیماری

توجه داشته باشید که داروهای کنترل کننده این بیماری، صرفاً باید زیر نظر پزشک تجویز شده و از مصرف خودسرانه آنها خودداری نمود.

نکته مهم دیگر اینکه: حتماً با پزشک یا کارشناس تغذیه در مورد سبک زندگی و رژیم غذایی خود مشورت کنید. چرا که ممکن است درمانگر شما مکمل و یا رژیم غذایی ویژه را جهت کاهش عوارض ناشی از مصرف دارو به شما پیشنهاد کرده و تحمل بیماری را برای شما آسان‌تر نماید.

منابع:
www.healthline.com:Recognizing potential symptoms of SLE
emedicine.medscape.com:Systemic Lupus Erythematosus (SLE) Treatment & Management
www.medicalnewstoday.com:Lupus:Treatments and Living With Lupus
ghr.nlm.nih.gov:Systemic lupus erythematosus