سندرم متابولیک ؛ علائم، پیشگیری و درمان
سندرم متابولیک به مجموعه ای از بیماری ها و علائم گفته می شود که قرار گرفتن آنها در کنار یکدیگر، باعث افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن خواهد شد.
در این مقاله از ژن سبز، به پاسخ به کلیه سوالات شما درباره این سندرم، پرداخته‌ایم. با ما همراه باشید.
آنچه در این مقاله از مجله ژن سبز، می‌خوانید:
- علائم سندرم متابولیک
- علل ابتلا به سندرم متابولیک
- نحوه تشخیص سندرم متابولیک
- چگونگی پیشگیری از ابتلا به سندرم متابولیک
- نحوه درمان سندرم متابولیک
آنچه در این مقاله می‌خوانید :
علائم سندرم متابولیک
علائمی که در منابع علمی برای این بیماری ذکر شده‌اند، شامل موارد زیر هستند:
1. چاقی شکمی
چنانچه اندازه دور کمر فردی (کمترین محیط، در فاصله بین آخرین دنده و استخوان لگن) بیشتر از 102 سانتیمتر در آقایان و یا بیشتر از 88 سانتیمتر در خانمها باشد، این فرد به چاقی شکمی مبتلا است.
2. تری گلیسرید بالا
داشتن تری گلیسرید بالاتر از 150 میلی گرم در دسی لیتر خون، که نشان دهنده اختلال چربی خون می‌باشد.
3. کلسترول HDL
کلسترول HDL کمتر از 40 میلی گرم در دسی لیتر در مردان و یا کمتر از 50 میلی گرم در دسی لیتر در زنان که از علائم اختلال چربی خون می باشد.
پیشنهاد مطالعه : شاید مطالعه مطلب “ چربی خون در بدن، چه علائم و عوارضی دارد؟ ” که قبلا در این سایت منتشر شده است، برای شما خالی از لطف نباشد.
4. پرفشاری خون
فشار خون سیستولی (عدد بزرگتر) بالاتر یا مساوی 130 میلیمتر جیوه یا فشار خون دیاستولی (عدد کوچکتر) بیشتر یا مساوی 85 میلیمتر جیوه که نشان دهنده اختلال فشار خون می‌باشد.
پیشنهاد مطالعه : ” درمان فشار خون “
5. اختلال قند خون
قند خون ناشتای بیشتر یا مساوی 100 میلی گرم در دسی لیتر که نشانه اختلال قند خون می‌باشد.
وجود هر یک از این اختلالات به تنهایی جدی است اما همراهی سه نوع یا بیشتر از این اختلالات تأیید کننده سندرم متابولیک و عامل خطر ابتلا به بیماری‌های جدی مانند سکته قلبی، دیابت و آمبولی (به راه افتادن لخته چربی در جریان خون داخل رگ‌ها) خواهد بود.
علل ابتلا به سندرم متابولیک
اگرچه این بیماری و اجزاء آن، دارای زمینه‌های ژنتیکی می‌باشند، اما بیشتر افراد، تحت تأثیر محیط و به اصطلاح سبک زندگی به این بیماری مبتلا می‌شوند.
از اصلی‌ترین عوامل ابتلا به این بیماری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اضافه وزن و چاقی
- عادات غذایی نادرست
- فعالیت فیزیکی محدود
نحوه تشخیص سندرم متابولیک
بررسی معیارهای ذکر شده و همچنین سبک زندگی افراد، جهت تشخیص و پیشگویی سندرم متابولیک به کار می‌رود. شاخص‌های ذکر شده در قسمت‌های قبلی، معیار تعیین ابتلا به این بیماری هستند.
این بیماری علائم بالینی مشخصی ندارد و معمولا افراد پس از آزمایش خون و معاینه توسط پزشک به وجود آن پی می‌برند، اما چنانچه شما مبتلا به اضافه وزن یا چاقی شکمی هستید، در اسرع وقت برای اطمینان از ابتلا یا عدم ابتلا به این بیماری، به پزشک مراجعه کنید.
چگونگی پیشگیری از ابتلا به سندرم متابولیک
بهترین روش پیشگیری از این بیماری، تغییر و اصلاح سبک زندگی است. در این راستا اقدامات زیر را به کار بگیرید:
1. کاهش وزن
اگر چاق هستید یا حتی اضافه وزن دارید، هرچه سریعتر به فکر کاهش وزن باشید. برای کاهش وزن حتما به یک کارشناس یا متخصص تغذیه مراجعه کنید چراکه رژیم‌ها و روش‌های کاهش وزن غیرعلمی، عوارض زیادی را به بار می‌آورند.
پیشنهاد ژن سبز : در باشگاه مجازی ژن سبز، متخصصین تغذیه خبره‌ای وجود دارند که می‌تواند مطابق علوم تغذیه، برنامه غذایی کاملا شخصی سازی شده، بر اساس معیارهای فردی شما، به شما ارائه بدهند.
2. اصلاح عادات خوردن
کاهش وزنِ تنها، جهت پیشگیری از بیماری‌ها کفایت نمی‌کند، بهترین روش آن است که کاهش وزن با اصلاح عادات خوردن همراه باشد.
کاهش مصرف نمک و چربی‌های اشباع و ترانس و افزایش مصرف میوه‌ها و سبزیجات و لبنیات و فیبر، از این قبیل اصلاحات می‌باشند.
3. افزایش فعالیت بدنی
حتی چنانچه دارای وزن طبیعی هستید، فعالیت بدنی را فراموش نکنید. تحقیقات نشان داده‌اند که فعالیت بدنی، نقش به‌سزایی در کاهش خطر بیماری‌های مزمن دارند.
نحوه درمان سندرم متابولیک
درمان این بیماری، بر پایه درمان اختلالات آن است. به عنوان مثال، چنانچه بیمار به پرفشاری خون مبتلا باشد، پزشک برای او، داروهای کنترل کننده فشارخون تجویز می‌کند.
علاوه براین، توصیه‌های تغذیه‌ای مرتبط با درمان هریک از اختلالات این بیماری نیز، باید برای درمان آنها به کار گرفته شود.
همچنین راهکارهای گفته شده در بخش پیشگیری نیز باید در درمان این بیماری به‌کار گرفته‌شوند.
منابع: 1. www.heart.org:Metabolic Syndrome 2. www.heart.org:Your Risk for Metabolic Syndrome 3. www.heart.org:Prevention and Treatment of Metabolic Syndrome 4. تغذیه و مراقبت مبتنی بر تشخیص. سیلویا اسکات-استامپ