ژنیکوماستی (Gynecomastia) یک اختلال هورمونی در مردان است که با افزایش حجم سینه‌ها در آنان مشخص می‌شود. درمان ژنیکوماستی با دارو یکی از مباحث داغ و حساس پیرامون این عارضه است.

این عارضه در دوره‌های مختلفی از زندگی یک مرد، می‌تواند ایجاد شود و علت ایجاد در هر دوره متفاوت است.

پیشنهاد مطالعه : پیش از این در مطلب ” ژنیکوماستی و راه حل درمان آن ” که در مجله ژن سبز منتشر کردیم، توضیحاتی مختصر در مورد این عارضه و راه‌های کنترل آن ارائه دادیم که شاید مطالعه آن برای شما خالی از لطف نباشد.

حالا در این مطلب می‌خواهیم مسئله را کمی‌بازتر کنیم و به طور اختصاصی‌تر درمورد دارو برای درمان ژنیکوماستی صحبت کنیم. با ما همراه باشید!

آنچه در این مقاله از مجله ژن سبز، می‌خوانید:

  • احتمال بهبودی ژنیکوماستی
  • انواع ژنیکوماستی
  • درمان دارویی ژنیکوماستی
  • چگونگی استفاده از دارو برای درمان ژنیکوماستی
  • چه زمانی دارو برای درمان ژنیکوماستی پاسخ مثبت می‌دهد؟

احتمال بهبودی ژنیکوماستی

بسیاری از موارد ژنیکوماستی به تدریج بهبود می‌یابند اما در برخی موارد جهت بهبود وضعیت فرد، باید به روش‌های درمانی روی آورد.

درمان این بیماری به دو روش دارویی و جراحی امکان‌پذیر است. چنانچه فرد به درمان دارویی پاسخ نداده و بهبودی در شرایط بیمار حاصل نشود، روش‌های جراحی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

پیشنهاد مطالعه : درمان جراحی این بیماری در مقاله‌ای با عنوان ” جراحی ژنیکوماستی چیست و چگونه انجام می‌شود؟ ” قبلا در همین مجله مورد بررسی قرار گرفته است.

انواع ژنیکوماستی

همانطور که گفته شد ژنیکوماستی در دوره‌های مختلف و به دلایل مختلف بروز می‌کند. اما یک دسته بندی کلی، انواع ژنیکوماستی را به دو نوع فیزیولوژیک و پاتوفیزیولوژیک تقسیم می‌کند.

1. ژنیکوماستی فیزیولوژیک

ژنیکوماستی فیزیولوژیک به دنبال عدم تعادل در هورمون‌های زنانه (استروژن) و مردانه (تستسترون) ایجاد می‌شود. این عارضه ممکن است در بدو تولد، دوران بلوغ و سالمندی ایجاد شود.

به طور معمول ژنیکوماستی بدو تولد در فاصله یک تا دو هفتگی و ژنیکوماستی دوران بلوغ حداکثر تا سه سال بعد از بروز علائم بهبود می‌یابند.

در مورد ژنیکوماستی دوران سالمندی، زمان دقیقی برای بهبود بیماری ذکر نشده است. البته در سالمندان ممکن است تعویق بهبودی به دلیل مصرف داروهای متعدد نیز باشد.

2. ژنیکوماستی پاتوفیزیولوژیک

ژنیکوماستی پاتوفیزیولوژیک در اثر عواملی مانند عدم تعادل هورمونی بی دلیل، تومورها، داروها و برخی اختلالات هورمونی دیگر ایجاد می‌شود. به طور معمول این نوع از ژنیکوماستی باید مورد مداخلات درمانی قرار گیرد.

گاهی ژنیکوماستی باعث ایجاد هیپوگنادیسم یا تحلیل و یا کوچک ماندن بیضه‌ها می‌شود که باید مورد بررسی و درمان قرار گیرد.

علاوه بر این، ژنیکوماستی فیزیولوژیک بهبود یافته نیز ممکن است نیازمند درمان‌های دارویی یا گاهی جراحی باشد.

درمان دارویی ژنیکوماستی

عکس یک مرد با بالاتنه برهنه که دست راستش روی سینه چپش است و مشکل ژنیکوماستی دارد و احتمالا به دنبال درمان ژنیکوماستی با دارو است - ژن سبز

چنانچه ژنیکوماستی، در طی زمان مشخص از بین نرفت و یا علت قابل کنترل و درمانی نداشت، برخی روش‌های دارویی برای درمان ژنیکوماستی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

در درمان دارویی این بیماری سه دسته یا کلاس دارویی مورد استفاده قرار می‌گیرند:

  1. آندروژنها (مانند تستسترون، دانازول و…)
  2. آنتی استروژنها (مانند کلومیفن، تاموکسیفن و…)
  3. مهارکننده آروماتاز (مانند لتروزول، آناستروزول و…)

چگونگی استفاده از دارو برای درمان ژنیکوماستی

برای درمان ژنیکوماستی با دارو باید بدانید که این داروها انواع مختلفی دارند و صرفا باید با تجویز پزشک، مورد مصرف قرار گیرند.

مصرف یا تغییر دوز خودسرانه این داروها عوارض بسیاری را به دنبال دارد. لذا چنانچه پزشک شما این داروها را برای درمان شما مناسب دانسته است، مقدار مصرف خود را به هیچ وجه کاهش یا افزایش نداده و مصرف آن‌ها را به افراد دیگر توصیه نکنید.

چه زمانی دارو برای درمان ژنیکوماستی پاسخ مثبت می‌دهد؟

در برخی موارد، بیمار هیچگونه پاسخی به درمان دارویی نشان نمی‌دهد. در چنین مواردی درمان جراحی به بیمار توصیه می‌گردد.

عدم پاسخ به درمان دارویی ممکن است در موارد پیشرفته بیماری که درمان دارویی برای آن دیرهنگام شروع شده است دیده شود.

همچنین برخی از پژوهش‌ها نشان داده‌اند، در مواردی که بیمار به مدت طولانی مبتلا به ژنیکوماستی باشد و بافت پستان تغییر حالت داده باشد، درمان دارویی با شکست مواجه می‌شود.

البته درمان جراحی در مواردی که ژنیکوماستی در دوران بلوغ ایجاد شده است نباید با عجله انجام شود، چراکه همانگونه که پیش از این گفته شد، این بیماری در دوران بلوغ ممکن است به تدریج و بدون مداخله بهبود یابد.

پیشنهاد ژن سبز درمورد درمان ژنیکوماستی

بهتر است برای درمان این بیماری، به پزشک متخصص غدد مراجعه کنید تا ابعاد مشکل شما دقیق بررسی شده و بهترین راهکار درمان به شما ارائه شود.

توصیه‌ اکید داریم از خود درمانی و مصرف خودسرانه دارو خودداری کنید!

References:
1. Gynecomastia: Etiology, Diagnosis, and Treatment. Ronald S Swerdloff, M.D. and Jason CM Ng, FHKAM
2. emedicine.medscape.com:Gynecomastia Medication
3. (www.mayoclinic.org:Enlarged breasts in men (gynecomastia